Yaşlı Bireylerde Sanal Gerçeklik Deneyimleme Tasarım Modeli (SAGEMOD)


Özkan K. (Yürütücü)

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Araştırma Projesi, 2024 - 2026

  • Proje Türü: Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Ağustos 2024
  • Bitiş Tarihi: Ağustos 2026

Proje Özeti

Günümüzde yaşamın her alanında yaygınlaşan değişim olgusu; bilgi teknolojilerinin sunduğu yeni olanaklar yardımıyla toplumsal ve

ekonomik yaşamı derinden ve hızlı bir biçimde etkilemektedir. Bu durum bireylerin yaşam boyu öğrenme ihtiyacını doğurmaktadır.

Yaşlı bireylerde yaşam boyu öğrenmenin kişisel tatmini, özgüveni ve yaratıcılığı desteklediği bilinmektedir. Yaşlı bireylerin sosyal ve

ekonomik açıdan bağımsız bir yaşam sürdürmeleri için dijital teknoloji kullanımına ihtiyaçları olduğu görülmektedir. Son yüzyılda

teknoloji ve sağlık alanlarında yaşanan gelişmelerin insan ömrüne olumlu etkilerinin olduğunu ifade etmek mümkündür. Bu sebeple

önümüzdeki yıllara yönelik projeksiyonlar için her alanda çalışmalar yapılarak gerekli verilerin oluşturulması ve buna yönelik

projelerin geliştirilmesi gerekmektedir.

Sanal gerçeklik, son yıllarda popüler teknolojiler arasında görülmektedir. Bu teknolojinin dijital dünya ile fiziksel dünya arasında

bağlantı kurabilme yeteneği, kişiye bilgiyi tanıtmasına veya değiştirmesine izin verir. Bu kapsamda yaş almış bireylerin gündelik

hayatta sıklıkla karşılaştıkları teknolojik ürünlerle alakalı sanal gerçeklik kullanarak geliştirilecek eğitimlerin sağlıklı bir yaşam tarzını

teşvik etmek ve günlük yaşam görevlerine yardımcı olmak gibi birçok faydası olduğu literatürdeki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu

bağlamda, proje kapsamında yaşlı bireylerin günlük yaşamda karşılaştıkları ihtiyaçlardan biri olan ATM işlemleri için sanal gerçeklik

uygulaması ile beceri kazandırmak amaçlanmaktadır.

Projede yöntem olarak karma desenden yararlanılacaktır. Karma yöntem araştırmaları, bir çalışma veya birbirini izleyen çalışmalar

içerisinde nitel ve nicel yöntem, yaklaşım ve kavramların birleştirilmesi olarak tanımlanır. Bu bağlamda projede, elde edilen

bulguların detaylandırılması ve verilere farklı açılardan bakabilmeyi sağlamak amacıyla, tamamlayıcılık rolü bulunan önce nicel

verilerin toplanıp analiz edildiği ardından nitel verilerin toplandığı sıralı açıklayıcı karma araştırma deseninden yararlanılacaktır.

Projenin nicel boyutunda deneysel desen kullanılacaktır. Bu araştırmada deney ve kontrol gruplarının kullanıldığı, katılımcıların

gruplara rastgele atanacağı gerçek deneysel desen kullanılacaktır. Projenin nitel boyutunda yarı yapılandırılmış görüşme, gözlem ve

doküman incelemesinden yararlanılacaktır. Bu proje, nicel veriler yaşlı bireylerin banka ATM kullanım becerilerini ortaya koyarken,

nitel veriler ise yaşlı bireylerin sanal gerçeklik uygulamasına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır.