Acil Servis Başvurularında, Hastaların Aciliyet Önceliğini Belirlemeye Yönelik Triyaj Karar Destek Sistemi Oluşturulması – ANKÜTRİYAJ


Creative Commons License

Karakılıç M. E., Polat O.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2020

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Haziran 2018
  • Bitiş Tarihi: Mart 2020

Proje Özeti

Hastanelerin acil bölümleri genellikle aynı anda birden fazla acil vakayla ilgilenilmesi gereken klinikler olup gün geçtikçe acil hasta sayılarında artış görülmektedir. Acil servislerin iş yükünü arttıran bu tür başvurularda en etkili yöntem triyaj sistemidir. Bu bağlamda triyaj, hasta ve yaralıların, yaralanma tiplerine, o andaki aciliyet durumlarına göre sınıflandırma yaparak, hastaların etkili ve doğru acil sağlık hizmeti alabilmesi için, doğru hastanın, doğru zamanda, aciliyet önceliğine göre sıralanarak tedavi almasını sağlaması gereken dinamik bir süreçtir.

 

Ülkemizde, Sağlık Bakanlığı, 16 Ekim 2009 tarih 27378 sayılı resmi gazetede yayınlanan “Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” ile acil servislerde triyaj uygulamasını zorunlu kılmış ve triyaj uygulamasına yönelik hastanın aciliyet durumunu gösteren renk kodlaması tablosunu yayınlamıştır. Ayrıca hastanelerde triyajı, doktor hemşire, sağlık memuru, acil tıp teknisyenlerinin yapabileceği bildirilmiştir.

 

Projemiz ile; triyaj uygulamasının ölçülebilir kriterler ve ölçütler çerçevesinde standart,  etkin yapılması, acil servise gelen hastaların hangi zaman ve sırada acil yardım alması gerektiğinin belirlenmesi, kurum ve uygulayıcılara göre değişkenlik göstermeyen, yol gösterici bir kılavuz niteliği taşıyabilen ve uygulayıcıya karar desteği sunabilen triyaj karar destek sistemi temelini oluşturan bir yazılım ortaya konması amaçlanmaktadır. ANKÜTRİYAJ olarak adlandırılacak proje ile acil servise yapılan başvurular içerisinde, aynı triyaj renk kodu (sarı: orta acil, yeşil: az acil) verilen hastalar; ki bu hastalar tüm başvuruların %70-80’ini oluşturmaktadır, arasında aciliyeti fazla olana öncelik vermeyi sağlayan ve kullanıcısına karar desteği sunabilen bir program oluşturulacaktır. Bu program ile hastaların aciliyet durumlarına göre tedaviye erişebilmeleri sağlanacaktır. Geriye kalan kırmızı renk kodu olan (çok acil: hemen müdahale gerektiren) hastalara hemen müdahale edilmesi gerektiği için ANKÜTRİYAJ değerlendirmesine alınmadan tedavi alanına hızlı bir şekilde alınıp bu hastalar için vakit kaybına sebebiyet verilmeyecektir. Hastanın aciliyet durumunun belirlenmesi, Sağlık Bakanlığı’nın triyaj renk kodlaması tablosundaki şikayet bulgularına ek olarak, hastayla ilgili diğer kriterler (yaş, cinsiyet, kronik hastalıklar, vital bulgular vb.) göz önünde bulundurularak yapılacaktır.