Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2026
2018 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan öğretim programları beceri temelli eğitim ve kök değerler referans alınarak yapılandırılmıştır. Ancak programlar -özelde de içerikleri gereği değer eğitimine daha fazla alan sağlayan Sosyal Bilgiler, Hayat Bilgisi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi gibi derslerin programları- beceri temeli bir değer eğitiminin nasıl yapılandırılabileceğine dair bir yönerge içermemektedir. Üstelik programlar üzerine yapılan sınırlı sayıdaki çalışma ve ön incelemelerimiz programlarda değerlerin öğretimi ile ilgili (ahlaki) becerilerin tanımlanmadığını, temel beceriler ve ünite kazanımları ile kök değerler arasında ilişkilerin kurulmadığını göstermektedir. Bu eksikliklere bir de programların hazırlandığı süreçte ve halen beceri temelli eğitim ve değer eğitimi konulu çalışmaların yok denecek kadar az olduğunu, öğretmen yetiştiren fakültelerde ders içeriklerinde konunun yer almadığını eklemek gerekir. Program, literatür ve öğretmen yetiştirmedeki eksiklikler değer eğitimindeki yeni yaklaşımların ve beceri temelli eğitim anlayışının değer eğitimine yansıtılmasını engellemektedir. Bu durum değerin bilgisine sahip olan ancak onu gerçek hayat içerisinde uygulamakta başarısız olan bireylerin yetişmesine neden olmaktadır. Oysa değerlerin kişiliğin bir parçası haline getirilmesi ve prososyal davranışlar üretebilmesi duygusal öz düzenleme, empati, girişimcilik, etkili iletişim, sosyal organizasyon vb. becerileri etik alana uyarlayabilen bireyler yetiştirilmesi ile mümkündür. Adil olmanın önemini bilen bireyin adil olmanın gerektirdiği sorumluluğu taşıyabilecek öz denetime, girişimciliğe vb. sahip olması gerekmektedir ki değer eğitimindeki yeni yaklaşımlar bunu değerlerin duygusal öz düzenleme ve irade gibi becerilerle birlikte öğretimi ile mümkün görmektedir. Programların beceri temelli yapılandırılmasına rağmen değer eğitiminde beceri temelli uyarlamaların gerçekleşmemiş oluşu ve geleneksel bilişsel yöntemlerin yaygınlığı temel becerilerin desteklenmesini engellemekte ve milli eğitimin temel amaçlarından olan milli, manevi, ahlaki ve insani değerlere sahip erdemli ve üretken vatandaşlar yetiştirmek için harcanan kaynakların verimsiz kullanımına neden olmaktadır. Önerilen projenin amacı beceri temelli olarak yapılandırılan eğitim sistemimizde değer eğitiminin bu eğitime adapte olma imkan ve durumunu program ve uygulama boyutları ile inceleyerek beceri temelli değer eğitimi için temel becerilerle uyumlu ahlaki becerileri, yeterlilik/yetkinlik göstergelerini ve eğitim süreçlerinde beceri ve yetkinlikleri geliştirme yöntemlerini içeren bir model, öğretim programı ve öğretmen eğitim modülü geliştirmektir.