Türkiye’de Yenidoğanlarda Nekrotizan Enterokolit Sıklığı, Risk Faktörleri, Tedavi ve Prognozlarının İncelenmesi: Ulusal Çok Merkezli Epidemiyolojik Çalışma


Sürmeli Onay Ö., Çelik H. T.(Yürütücü)

Dernek (STK), 2019 - 2020

  • Proje Türü: Dernek (STK)
  • Başlama Tarihi: Şubat 2019
  • Bitiş Tarihi: Mayıs 2020

Proje Özeti

Description:

Nekrotizan enterokolit (NEK) esas olarak prematüre bebeklerde görülen bağırsağın enflamatuvar nekrozu ile karakterize gastrointestinal sistem hastalığıdır, tüm dünyada yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde önemli bir mortalite ve morbidite nedeni olmaya devam etmektedir. Asıl olarak prematüre bebeklerde daha sık görülmesine karşın, bağırsağın iskemik olduğu durumlarda term bebeklerde de görülmektedir. Prematüre bebeklerde asıl sorun bağırsağın immatüritesi olmasına karşın, immatüriteye katkı yapan çok sayıda faktör (beslenme şekli, anne sütü-mama ile beslenme, eşlik eden enfeksiyonlar, prenatal-perinatal faktörler vb.) NEK patogenezinde rol oynar.

Patolojik tablo intestinal mukozada enflamasyon ile birlikte iskemik nekroz, gaz üreten enterik mikroorganizmaların bağırsak duvarına invazyonu ve sonrasında bu gazın kas tabakası içine ve portal venöz sisteme doğru ilerlemesi ile karakterizedir. Erken tanı ve tedavi ile hastalığın klinik sonuçları daha iyi olmakla birlikte, yaşayan yenidoğanlarda, özellikle de çok düşük doğum ağırlıklı (ÇDDA: <1500 g) prematüre bebeklerde uzun dönemde önemli morbiditelere neden olabilir. 

Nekrotizan enterokolit 1000 canlı doğumda 1-3 oranında görülür, yenidoğan yoğun bakım ünitesi başvurularının %1-7.7’sini oluşturur. Prematüre bebeklerde gebelik yaşı ve doğum ağırlığı arttıkça NEK sıklığı azalmaktadır, ÇDDA’lı bebeklerde NEK sıklığı %6-7’dir. Nekrotizan enterokolit sıklığı doğum ağırlığı 401-750 g olan prematürelerde %11.5, doğum ağırlığı 751-1000 g olan prematüre bebeklerde %9, doğum ağırlığı 1001-1250 g olan prematüre bebeklerde %6, doğum ağırlığı 1251-1500 g olan prematüre bebeklerde %4’tür. Nekrotizan enterokolit temelde prematüre bebeklerin hastalığı olmakla birlikte vakaların %13’ünü zamanında doğan bebekler oluşturur. Ülkemizde prematüre ve zamanında doğan yenidoğan bebeklerde NEK sıklığını gösteren bir epidemiyolojik veri bulunmamaktadır. 

Ulusal çok merkezli prospektif çalışma olarak planlanan bu proje ile ülkemizde yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde yatan zamanında ve prematüre doğmuş yenidoğan bebeklerde nekrotizan enterokolit sıklığı, hastalık ile ilişkili risk faktörleri, özellikle hastanın detaylı beslenme öyküsü (ilk beslemenin ne zaman olduğu, miktarı, ne ile beslendiği ve kullanmakta olduğu antibiyotik ve diğer tedaviler) değerlendirilecektir. Hastalığın en çok hangi evrede görüldüğü, verilen tedaviler, prognoz gibi birçok epidemiyolojik verinin elde edilmesi, diğer ülkelerin verileri ile karşılaştırılması, ülkemiz yenidoğan bebek sağlığı için önemli bilgiler sağlayacaktır.



Instructions:

Çalışma Amacı: Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde NEK ortaya çıkışında etkili faktörlerin saptanması ve NEK sıklığının belirlenmesidir.

Çalışma Hipotezi: Enteral beslenmenin gecikmesi, yoğun antibiyotik kullanımı ve anne sütü dışındaki besinlerle beslenme nekrotizan enterokolit sıklığını artırır.

Çalışmanın bir yıl sürmesi planlanmıştır.

Çalışmaya alınma kriterleri:

  • Aile onamı alınan bebekler
  • Nekrotizan enterokolit tanısı konulan bebekler çalışmaya alınacaktır.

Çalışmaya alınmama kriterleri:

  • Aile onamı alınamayan bebekler
  • Major konjenital anomali, sağdan sola şantlı veya perfüzyon bozukluğu ile giden konjenital kalp hastaları
  • Kromozomal anomalileri
  • Metabolik hastalıklar
  • Hipoksik iskemik ensefalopati tanısı alan ve terapotik hipotermi uygulanan bebekler
  • Yaşamın ilk 48 saati içinde eksitus olanlar çalışmaya alınmayacaktır.

Çalışmaya kaydı yapılan hastaların tanı, tedavi, izlem, karar sürecine herhangi bir müdahalede bulunulmayacaktır. Çalışmaya alınan hastaların kimlik bilgileri kaydedilmeyecek, her hastaya bir kayıt numarası verilecek, hastaların demografik verileri, yenidoğan tanıları, tanıları, ve prognozları vaka kayıt formuna kaydedilecektir.