Holosen’deki Hızlı İklim Değişikliği (HİD) Olaylarının Orta ve Batı Anadolu Arşivlerinde İzlenmesi


Creative Commons License

Ocakoğlu F. (Yürütücü), Akkiraz M. S.

TÜBİTAK Projesi, 1002 - Hızlı Destek Programı, 2022 - 2023

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1002 - Hızlı Destek Programı
  • Başlama Tarihi: Nisan 2022
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2023
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Proje Özeti

Holosen Hızlı İklim Değişikliği (HİD) olaylarının zamanlamasının ve yolaçtığı çevresel değişikliklerin anlaşılması başta küresel ısınma ve arkeolojik kaydın mekanizması olmak üzere çeşitli açılardan önemli bulunmaktadır. Bu projede, Batı ve İç Anadolu’ya yayılmış üç alanda daha önceki bazı çalışmalarla kabaca belirlenmiş bazı HİD olaylarının zamanlaması ve çevre -özellikle bitki örtüsü- üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla daha önce alınmış karotlardan toplam 7 adet örneğin AMS radyokarbon analizi, 34 adet örneğin palinolojik incelemesi ve 34 adet örneğin de duraylı izotop (O ve C) analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, 4.2 by olayı Eski Simav ve Eymir göllerinde GÖ 4600 civarında eş zamanlı olarak başlamış; otsu bitkilerin artışına ve odunsu bitkilerin azalmasına yol açarak  bitki örtüsünde değişime yol açmıştır. Simav gölünde bu değişimlere artan kuraklık nedeniyle d-18O  değerlerinin pozitife kayması eşlik etmiştir. 3.2 by olayı Kureyşler Taşkın Ovasında izotopik olarak kayıtlanırken, Eymir gölünde otsuların ve bazı mantarların artışıyla belirginleşen bir çevresel değişim oluşmuştur. Bu olayın başlaması her iki alanda da eşzamanlı ve GÖ 3600 civarındadır. Son olarak, GÖ 2600 civarında başlayan bir dönemde hem Eymir hem de Eski Simav göl havzalarında önemli sediman hareketliliği ve bitki örtüsü değişimi belirlenmiş, ancak buradaki insan ve iklim etkilerinin ağırlıklarını belirlemek henüz mümkün olmamıştır.