Yıldız P. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2021
Kanser hastalarına uygulanan kemoterapi ve radyoterapinin yan etkisi olarak oral mukoz
membran bütünlüğünün bozulmasıyla birlikte oral mukozit ortaya çıkmaktadır. Kemoterapi
uygulanması ile tedavinin 2.-3. günlerinde gelişmeye başlayan mukozitlerin varlığı 10-15.
günlerde ağızda ve dudaklarda oluşan hassasiyet ve ağrı ile hissedilmeye başlar.
Mukozitin sıklığını ve şiddetini etkileyen bir takım risk faktörleri tanımlanmıştır. Bunlar hastayla
ilgili olan tümör tipi , yaş(genç hastalarda daha sık), ağız ve diş sağlığı ((kemoterapi sürecindeki
yetersiz ağız ve diş hijyeni), hastanın beslenme durumudur. Sırasıyla, diğer risk faktörleri,
kullanılan sitostatik madde tipi, uygulama sıklığı (uzamış veya tekrarlanan düşük doz uygulaması)
ve radyoterapi ve / veya kemik iliği transplantasyonu biçiminde eşzamanlı tedavi gibi uygulanan
ilaç ile ilgilidir. .5-fluorourasil ve pürin analogları sitarabin gibi DNA sentezini etkileyen ilaçların
kullanımında mukozit insidansı %40-60 olarak bildirilmiştir. Bazı araştırmalar 5-FU kullanımını
OM'nin gelişimi ile güçlü bir şekilde ilişkilendirmiştir.
Mukozit patogenezinin, basit bir şekilde, kemoterapinin hızla bölünen mukozal bazal hücreler
üzerindeki nonspesifik doğrudan etkilerinden kaynaklandığı görüşünden çok daha karmaşıktır.
Mukozit gelişim aşamalarında proinflamatuar sitokinlerin etkin bir rolü vardır. Histamin
[2-(4-imidazolyl)-ethylamine] endojen biyojenik bir amindir ve çeşitli patolojik ve fizyolojik
olaylarda mediyatör olarak davranmakta ve bu etkilerini 4 reseptör alt-tipinden birine
bağlanarak gerçekleştirmektedir. İnsan histamin H4 reseptörünün (H4R) keşfedilmesi histamin
için yeni fonksiyonlar açığa çıkarmıştır ve histamin farmakolojisine dair çalışmalara yeni bir
bakış açısı getirmiştir.
İlk üretilen ve oldukça selektif H4R antagonisti olan JNJ7777120 Johnson and Johnson
Pharmaceuticals tarafından geliştirilmiştir ve şu anda referans antagonist olarak
kullanılmaktadır ve diğer reseptör alt tiplerine göre 1000 kat daha fazla selektifliğe sahiptir.
JNJ7777120'nin oral uygulaması makroskobik hasarı, nötrofil infiltrasyonunu inhibe edip , insan
hastalığının patogenezinde kritik bir rol oynayan iki sitokin olan ve TNF-alfa ve IL-6'daki artışı
önemli ölçüde engellediği tespit edilmiştir.
Tüm bu bilgilerin ışığı altında planladığımız çalışmada, sıçanlarda 5-FU uygulamasına bağlı
gelişen oral ve gastrointestinal mukozitin önlenmesi ve/veya tedavisinde H4R'ün rolünü
aydınlatmak amacıyla JNJ7777120 maddesi kullanılacak ve bu potansiyel etkinin mekanizmaları
inflamasyon, apoptoz ve oksidatif stres açısından değerlendirilecektir.