Beş Faktör Kişilik Özellikleri Aracığıyla Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ve Saldırganlık Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Türküm A. S.(Yürütücü), Satıcı S. A., Yılmaz M. F., Kayiş A. R.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2015 - 2017

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2015
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2017

Proje Özeti

Bu projenin ilk çalışması Büyük Beşli Ölçeği-10 (Rammstedt ve John, 2007) başlıklı ölçeğin Türkçeye uyarlamasını içermektedir. Bu amaçla Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini incelemeyi içeren dört çalışma gerçekleştirilecektir. Araştırmanın dış geçerliğinin yükseltilmesi için bu dört çalışmanın her birinde farklı katılımcılar üzerinden veriler toplanması hedeflenmektedir. Araştırma Anadolu Üniversitesi’nin örgün lisans programlarına devam eden öğrencilerden veri toplanarak gerçekleştirilecektir. Araştırmanın bu çalışması dört adımda gerçekleştirilecektir. Bu çalışmanın ilk adımında Büyük Beşli Ölçeği-10 (Rammstedt ve John, 2007) başlıklı ölçeğin Türkçeye çevirisi yapılacak ve dilsel bakımdan orijinal form ile eşdeğerliği incelenecektir. İkinci adımda, 400-450 veri üzerinden doğrulayıcı faktör analizi ile ölçeğin Türk kültürü üzerindeki yapısı incelenecektir. Ölçeğin yapısının doğrulanmasının ardından üçüncü adımında Büyük Beşli Ölçeği-10’un uyum geçerliğine ilişkin çalışmalar 350-400 veri üzerinden yürütülecektir. Ölçek uyarlama çalışmasının son adımında ise ölçeğin güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilecektir. Güvenirlik çalışmaları kapsamında, altı hafta arayla yürütülecek test-tekrar test yöntemi 80-100 veri üzerinden yürütülecektir. Bununla birlikte, çalışmanın her bir adımından elde edilmiş olan veriler için Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları incelenecektir. Sonuç olarak araştırmanın ilk çalışmasında üniversite öğrencilerinin yeni deneyimlere açıklık, dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk ve nevrotiklik kişilik özelliklerini ölçen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının Türkçeye kazandırılması planlanmaktadır.

Araştırmanın ikinci çalışmasında ise beş faktör kişilik özelliklerinin problem çözme becerileri ve saldırganlık (fiziksel saldırganlık, öfke, düşmanlık, sözel saldırganlık) arasındaki aracılık rolü incelenecektir. Bu aşamada 400-450 arasında öğrenciden veriler toplanacaktır. Bu aşamanın hipotezleri Baron ve Kenny’nin (1986) önerileri doğrultusunda Çoklu Aracılık Modeli Yöntemi ile test edilecektir. Ayrıca Sobel Z (Sobel, 1982) ve Bootstrapping İşlemi ile dolaylı etkilerin anlamlı olup-olmadığı incelenecektir.