ANTIPSIKOTIK TEDAVI ALAN ŞIZOFRENI HASTALARINDA METABOLIK DEĞERLERIN INCELENMESI VE SAĞLIKLI KONTROLLERDE KARŞILAŞTIRILMASI


Creative Commons License

Yılmaz Karaman İ. G.

52. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Antalya, Türkiye, 16 - 20 Kasım 2016, cilt.27, ss.159

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 27
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.159
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

ANTIPSIKOTIK TEDAVI ALAN ŞIZOFRENI

HASTALARINDA METABOLIK DEĞERLERIN

INCELENMESI VE SAĞLIKLI KONTROLLERDE

KARŞILAŞTIRILMASI

İmran Gökçen Yılmaz, Erdal Özelçi, Mustafa Şahin,

Almıla Erol, Ahmet Levent Mete

Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi,

Psikiyatri Anabilim Dalı, İzmir

AMAÇ: Bu çalışmada, İKÇÜ Atatürk EAH psikotik bozukluklar

polikliniğinde düzenli takipli şizofreni hastalarında; açlık kan şekeri ve

lipid profillerinin, bel çevresi, vücut ağırlığı, kan basıncı değerlerinin

saptanması ile sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması, bu verilerin

sosyodemografik verilerle ilişkisinin araştırılması planlanmıştır.

YÖNTEM: DSM-5’e göre şizofreni tanısı konan, en az 1 yıldır

antipsikotik tedavi alan, son 6 aydır tedavisinde değişiklik olmayan

110 hasta çalışmaya alındı. Psikiyatrik hastalığı olmayan 38 kişi kontrol

grubu olarak alındı. Çalışmaya dahil edilen olgulara ait bilgiler, poliklinik

dosyaları taranarak elde edildi. Metabolik değerler ve sosyodemografik

veriler hasta grubu ve sağlıklı kontroller arasında karşılaştırıldı. Chi

square, t testi ve korelasyon analizi uygulandı.

BULGULAR: Hasta grubunun 37’si kadın (%33.6), 73’ü erkek

(%66.4), yaş ortalaması 41.51(±9,736)’di. Kontrol grubunun 18’i

kadın(%47,4), 20’si erkek(%52,6), yaş ortalaması 37.92(±11,879)’ydi.

Hasta ve kontrol grubu karşılaştırıldığında yaş, cinsiyet, eğitim yılı

arasında anlamlı fark saptanmadı. Chi square testinde hasta grubunda

bekar olmak(X2=15,96 p≤0,01), çalışmamak(X2=57,92 p≤0,001),

aileyle yaşamak(X2=17,43 p≤0,01) anlamlı olarak yüksekti. T testinde

hasta grubunda açlık kan şekeri(t=7,72 p≤0,01), total kolesterol(t=2,12

p=0,037), LDL(t=-2,98 p=0,003), HDL(t=-3,55 p=0,001), TG(t=5,27

p≤0,001), bel çevresi(t=6,46 p≤0,001), vücut ağırlığı(t=3,58 p=0,001)

kontrol grubuna göre anlamlı yüksekti. Korelasyon analizinde; kontrol

grubunda bel çevresi ile LDL(r=0,48 p=0,008), yaş ile açlık kan

şekeri(r=0,79), yaş ile total kolesterol(r=0,35), yaş ile LDL(r=0,36)

değerleri arasında; bel çevresi ile total kolesterol(r=0,32), LDL(R=0,48),

sistolik kan basıncı(r=0,60), vücut ağırlığı(r=0,88) arasında anlamlı

ilişki saptandı. Korelasyon analizinde; hasta grubunda yaş ile metabolik

değerler arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Hasta grubunda bel

çevresi ile TG(r=0,40), sistolik kan basıncı(r=0,31), diastolik kan

basıncı(r=0,35), vücut ağırlığı(r=0,83) arasında anlamlı ilişki saptandı.

TARTIŞMA: Antipsikotik kullanan şizofreni hastalarında, yaştan

bağımsız olarak metabolik değerlerde bozukluk izlenebilir. Atipik

antipsikotik ilaç tedavisi başlanacak her hasta, tedaviye başlamadan önce

iyi değerlendirilmeli ve tedavi alırken metabolik yan etkiler yönünden

takip edilmelidir. Hastaların takibinde bel çevresinin düzenli olarak

ölçülmesi, metabolik değerlerdeki bozulmayı öngörmeye yardımcı

olabilir.

Anahtar Kelimeler: Şizofreni, diyabet, hiperlipidemi, bel çevresi

Kaynaklar

Mitchell AJ, Vancampfort D, Sweers K ve ark. (2013) Prevalence of

metabolic syndrome and metabolic abnormalities in schizophrenia

and related disorders—a systematic review and meta-analysis.

Schizophr Bull, 39(2):306–318

Vancampfort D, Correll CU, Galling B ve ark. (2016) Diabetes mellitus

in people with schizophrenia, bipolar disorder and major depressive

disorder: a systematic review and large scale meta-analysis. World

Psychiatry, 15(2):166–174.