Akademik Veri Yönetim Sistemi
17. Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi, Kırşehir, Türkiye, 17 - 19 Mayıs 2024, ss.75, (Özet Bildiri)
İlk evcilleştirilen türler arasında bulunan keçi (Capra hircus) evcilleştirildiği tarihten bu yana insanlar için önemli bir çiftlik hayvanı olmuştur. Türkiye’de özellikle bitkisel üretime uygun olmayan dağlık ve ormanlık alanlarda yoğun olarak yapılan keçi yetiştiriciliği önemli bir istihdam alanıdır. Keçi yetiştiriciliğinde öncelikli amaç et üretimi olduğu için büyüme özellikleri ön plandadır. Keçilerde büyüme ile ilişkili tanımlanan ve Marker Destekli Seleksiyon (MAS) çalışmalarında kullanılabilecek çok sayıda aday gen vardır. Bu genlerden biri de Karnitin Palmitoil Transferaz 1a (Carnitine palmitoyltransferase 1a - CPT1a) genidir. CPT1a geninin 13. intronu üzerindeki 12 bç uzunluğundaki indel mutasyon sonucu oluşan genotiplerin (II = 191 bç, DD = 179 bç, ID = 191 bç ve 179 bç) bazı büyüme özellikleri ile ilişkisi olduğu bildirilmiştir. İlgili gen bölgesi için I allelinin büyüme için istenilen allel olduğu ve MAS çalışmalarında kullanılabileceği belirtilmiştir. Bu bağlamda gerçekleştirilen çalışmada Antalya ve Muğla illerinde yetiştirilen Kabakulak keçilerinde ilk kez CPT1a geni üzerindeki polimorfizmin belirlenmesi ve MAS çalışmalarında kullanım olanaklarının tartışılması amaçlanmıştır. CPT1a geni 13. intronu üzerindeki mutasyon 12 bç’lik bir duplikasyon sonucu oluştuğundan sadece PCR işlemi ile belirlenebilir. Gerçekleştirilen çalışmada materyal olarak Antalya ilinde yetiştirilen 70 baş Kabakulak keçisine ait kan örneklerinden izole edilen DNA’lar kullanılmıştır. Yapılan PCR analizleri sonucuna göre II, ID ve DD genotip frekansları sırasıyla 0.23, 0.40 ve 0.37 olarak tespit edilmiştir. I ve D allel frekansları ise 0.43 ve 0.57 olarak hesaplanmıştır. Çalışılan gen bölgesi için populasyonun Hardy-Weinberg dengesinde olduğu tespit edilmiştir (P<0.05). Çalışmada elde edilen sonuçlar, Kabakulak keçilerinde büyüme özellikleri ile ilişkili CPT1a geninde I allelinin yüksek frekanslarda bulunduğunu göstermektedir. İstenilen allelin yüksek frekansta olması ayrıca populasyonun Hardy-Weinberg dengesinde olması CPT1a geni’nin Kabakulak keçilerinde büyüme için yapılacak MAS çalışmalarında kullanılabileceğine işaret etmektedir. Bununla birlikte MAS çalışmalarından önce istenilen allel ya da genotipler ile büyüme özelliklerine ait fenotipik ölçümler arasında ilişki analizlerinin yapılması faydalı olacaktır.