Multiple Skleroz Hastalarının Bilişsel (Kognitif) ve Denge Performanslarının Sanal Rehabilitasyonu

Creative Commons License

Gülbandılar E., Ertürk A., Yürekdeler Şahin N., Canbaz Kabay S.

MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK BİLİMLERİTeori, Güncel Araştırmalar ve Yeni Eğilimler 5, Kılıçer,Ali, Editör, IVPE, Cetinje, ss.22-41, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: IVPE
  • Basıldığı Şehir: Cetinje
  • Sayfa Sayıları: ss.22-41
  • Editörler: Kılıçer,Ali, Editör
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Multipl skleroz (MS), erişkinlerde en sık görülen merkezi sinir sistemi bozukluklarından biridir ve dünyada yaklaşık 2.5 milyon kişiyi etkilemektedir. Bu çalışma ile MS hastalığının, fazla oranda bilişsel bozukluğa sebep olmasından dolayı, hastaların morallerini yüksek tutmak ve bilişsel bozuklarını en aza indirmekle, denge kapasitelerini arttırmakla, günlük yaşam kalitelerini iyileştirerek ve dünyada yüksek oranda bulunan ve halen kesin bir tedavi yöntemi bulunmayan MS hastalarına bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca bu amaçla kullanılan yazılımların çoğu da yurt dışından ithal edilmekte ve buda döviz kaybına neden olmaktadır. Yerli oyun yazılım sektörünün bu alana kayması ile döviz kaybının azalacağı kanaatindeyiz.

Çalışmamızın hasta grubu Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji poliklinikleri ve yan dal poliklinikleri tarafından, Eylül 2016 ile Ekim 2017 tarihleri arasında takip edilen MS tanısı konulmuş, 18-70 yaş üzeri toplam 14 gönüllü hasta seçilmiştir. Hastaların rutin tedavilerinin yanında beyin eğitici ve denge gelişimini sağlayıcı oyunlar uygulanmıştır. Hastalara, haftada 3 gün 45 dakika aynı oyun, uygun seviyelerde ve uygun oyunlar on iki ay süre ile oynatılmıştır. Oyunlar hastaların klinik olarak stabil oldukları fazda oynatılmıştır.

Hastaların tüm nöropsikolojik testleri bu konuda eğitimli olan bir psikolog tarafından yapılmıştır. Her hastaya Beck Depresyon Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Paced Auditory Serial Addition Test ve Short Form-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği tedavi öncesinde ve tedavi sonrasında uygulanmıştır. Test sonuçlarına göre; tedavi öncesi ve tedavi sonrası test sonuçları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunamamıştır. Fakat bireylerin aynı tür analiz sonuçları arasında bireysel olarak farklılık gözlenmiştir. Bunun nedeni hastaların farklı düzeyde MS skoruna sahip olmaları, toplam test öncesi ve test sonrası farklılığın gözlenmemesine neden olduğunu söyleyebiliriz. Çalışmanın oyun çeşitliliğini ve hasta sayısının arttırılarak genişletilmesinin yararlı olacağını düşünmekteyiz. Ayrıca geliştirilen oyunlar Alzheimer hastalarında yaşam kalitesinin artışına da olumlu yönde katkısının olacağı kanaatindeyiz.