Akademik Veri Yönetim Sistemi
ISPEC 17th INTERNATIONAL CONFERENCE ON AGRICULTURE, ANIMAL SCIENCES and RURAL DEVELOPMENT, Kırşehir, Türkiye, 25 - 27 Nisan 2025, ss.261-263, (Özet Bildiri)
Tarımsal savaş yöntemleri içerisinde yer alan kimyasal savaş kolay uygulanabilirliği ve sonucunun hemen alınabilmesi gibi çeşitli avantajları sebebiyle üreticiler tarafından en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Amino asitler yüksek sıcaklık, düşük nem, don, böcek zararı, dolu zararı, sel gibi, ürün kalitesini ve miktarını azaltan, bitki metabolizmasını üzerinde olumsuz bir etkiye sahip stres koşullarına direnç sağlar. Yabancı otlarla mücadelede kullanılan herbisitler çiftçiler tarafından zaman zaman yanlışlıkla yüksek dozda uygulanmaktadır. Yüksek dozda herbisitten zarar gören bitkilere aminoasit uygulayarak stresi ortadan kaldırmaya çalışma son yıllarda çiftçiler tarafından denenen bir yöntemdir. Bu çalışmada; farklı dozlarda herbisit uygulanan fasulyede farklı zamanlarda uygulanan aminoasidin bazı morfolojik özellikler üzerine etkilerini incelenmek amaçlanmıştır.
Deneme kontrollü koşullarda ve tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada 3 aminoasit uygulaması kontrol (aminoasit uygulaması yok), 3 gün sonra aminoasit uygulaması ve 6 gün sonra aminoasit uygulaması ile 5 herbisit dozu kontrol (tavsiye edilen doz), tavsiye edilen dozun yarısı, tavsiye edilen dozun iki katı, tavsiye edilen dozun üç kat ve tavsiye edilen dozun dört katı denenmiştir.
Araştırmada ana dal çapı, fide boyu, kök uzunluğu, yaprak sayısı ve yaprak alanı özellikleri incelenmiştir. İncelenen tüm özelliklerde aminoasit uygulamaları arasındaki farklar istatistiki anlamda önemliyken, herbisit uygulamaları ve aminoasit x herbisit uygulamaları interaksiyonu sadece kök uzunluğu özelliğinde istatistiki anlamda önemli bulunmuştur.
İncelenen tüm özelliklerde uygulanan herbisitin dozu arttıkça değerlerde düşüşler görülmüştür. En düşük değerler tavsiye edilen dozun dört katı uygulandığında belirlenmiştir.
Herbisit uygulamaları ile bitkiler strese girmiş ve sonrasında uygulanan aminoasit ile bitkilerin ana dal çapı ve fide boylarında bir artış saptanmamıştır. Bu özelliklerde herbisitler daha etkili olmuştur. Ancak 3 gün sonra aminoasit uygulaması ile kök uzunluğu, yaprak sayısı ve yaprak alanı artmıştır. Bu özelliklerde aminoasit uygulaması olumlu sonuçlar vermiştir. 6 gün sonra aminoasit uygulamanın incelenen tüm özelliklerde olumlu bir etkisi görülmemiştir.
Yapılan bu araştırmada; herhangi bir nedenden ötürü herbisit kullanımında doz aşımı meydana gelirse çok geç kalmadan 3 gün içerisinde aminoasit uygulaması ile bitkilerde meydana gelen zararın bir noktaya kadar engellenebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: fasulye, herbisit, amino asit, morfolojik özellikler
Herbicide application is a method that can be easily applied and gives immediate results, and therefore is highly preferred by farmers. Amino acids provide resistance to stress conditions such as high temperature, low humidity, frost, insect damage, hail damage, and flooding. Herbicides are sometimes mistakenly applied in high doses by farmers. Reducing high-dose herbicide damage by applying amino acids is a method tried by farmers in recent years. The aim of this study was to investigate the effects of amino acid application on some morphological characteristics in beans due to treated with different doses of herbicide.
The experiment was designed as factorial arrangement in the randomized plots design with three replications in controlled conditions. The effect of three amino acid application control (none amino acid) amino acid after 3 days and amino acid after 6 days and 5 herbicide doses control (recommended dosage), half the recommended dose, twice the recommended dose, three times the recommended dose and four times the recommended dose were investigated.
Main branch diameter, seedling height, root length, leaf number and leaf area characteristics were examined in the study. The differences between amino acid treatments were statistically significant in all of the investigated charecters. Herbiside treatments and amino acid x herbicide treatments interactions were statistically significant only in root length charecter.
When the herbicide dose increases, decreases in values were observed in all of the characters. The lowest values were determined when four times the recommended dose was applied.
Plants were stressed with herbicide applications. No increase was detected in the main branch diameter and seedling length of the plants with the amino acid applied afterwards. However,amino acid after 3 days application increased root length, leaf number and leaf area. Amino acid application has given positive results in these characters. Amino acid after 6 days application, no positive effect was observed in all of the investigated characteristics.
In the study, it was concluded that if an overdose occurs in herbicide use, the damage to the plants can be prevented to some extent by applying amino acids within 3 days without delay.
Key Words: Bean, herbicide, amino acid, morphological character