6. ULUSLARARASI BAŞÖĞRETMEN EĞİTİM VE YENİLİKÇİ BİLİMLER KONGRESİ, Burdur, Türkiye, 24 - 25 Kasım 2022, cilt.1
Birinci Maarif Kongresi kurtuluş savaşı
yıllarında (1919-1922) savaşın tüm şiddetiyle sürdüğü bir dönemde Birinci TBMM’nin
25 Kasım 1920 tarihinde öğretmen ve öğrencilerin askerlik vazifelerinin
ertelenmesinin ardından Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver’in
çalışmalarıyla eğitimin milli bir öncelik haline getirilmesi amacıyla
Eskişehir-Kütahya Savaşlarının devam ettiği Temmuz 1921 tarihinde Ankara’da
toplanmıştır. Türk eğitim sisteminin temellerinin atıldığı birinci maarif
kongresinde Mustafa Kemal Atatürk tarafından eğitim sistemindeki sorunların
belirtildiği, yabancı etkilerden uzak milli bir eğitim sisteminin oluşturulmasının
gerekliliği ve yeni nesli yetiştirecek öğretmenlerden beklentileri üzerine
önemli bir konuşma gerçekleştirilmiştir. Kurtuluş savaşının devam ettiği bu
süreçte gerçekleştirilen bu önemli kongrede Türk eğitiminin rotası
belirlenmiştir. Maarif kongresinde yürütülen çalışmalarda açılış konuşmasını
yapan Mustafa Kemal Atatürk’ün görüşlerinin kongre çalışmalarına yön verdiği
düşünülürse Atatürk’ün açılış konuşmasının eğitimciler gözüyle incelenmesi Türk
eğitim sisteminin yönelimlerinin anlaşılması açısından oldukça faydalı
olacaktır. Kurtuluş savaşının devam ettiği ve sonuçlarının kestirilemediği bir
dönemde Atatürk tarafından milli eğitime yön vermek amacıyla toplanan bu kongre
Atatürk’ün ileri görüşlülüğüne bir kanıt niteliğindedir. Cumhuriyetin ilanından
sonra eğitim alanında gerçekleştirilen Tevhid-i Tedrisat kanunuyla eğitim
öğretimde birliğin sağlanması ve azınlık okullarının Millî Eğitim Bakanlığının
denetimine bağlanması eğitim alanında yabancı etkilerden kurtulma
çalışmalarına, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumunun açılmasıysa milli ve
tarihi karakterimize uygun bir kültürün oluşturulması amacıyla gerçekleştirilen
yeniliklerdir. Cumhuriyet döneminde eğitim alanında gerçekleştirilen
inkılapların anlaşılması için 1. Maarif kongresinin tüm ayrıntılarıyla
incelenmesi faydalı olacaktır. Bu
doğrultuda çalışmanın amacı Atatürk’ün 1921 1. Maarif kongresi açılış
konuşmasını eğitimciler açısından analiz etmek ve sonuçları değerlendirmektir. Bu
amaçla çalışmada yöntem olarak nitel araştırma yöntemlerinden metin analizi
yöntemi kullanılmıştır. Metin analizi ile elde edilen temalar kodlanmıştır.
Analiz sonucu elde edilen veriler tablolarla sunulmuştur. Çalışma sonucunda
elde edilen en önemli sonuçlar şunlardır: Milli bir eğitim sisteminin
oluşturulması gerekmektedir, eğitim öncelikli amaç haline gelmelidir, eğitimin
ve eğitimcilerin savaş ortamında dahi en önemli konu olduğu, milli bir eğitim
programının Türk eğitim tarihimiz açısından bir eğitim reformu olduğu tespit
edilmiştir.
Anahtar
Kelimeler: Maarif Kongresi, Mustafa Kemal Atatürk, Türk Eğitim
Sistemi, Nitel Araştırma
First Education Congress during the years of the
independence war (1919-1922) in Ankara on July 1921, when the Eskişehir-Kütahya
Wars continued, with the aim of making education a national priority with the
efforts of the Minister of Education, Hamdullah Suphi Tanrıöver, after the
postponing of the military duties of teachers and students on 25 November 1920,
at a time when the war was raging. has been collected. In the first education
congress, where the foundations of the Turkish education system were laid,
Mustafa Kemal Atatürk gave an important speech on the problems in the education
system, the necessity of establishing a national education system free from
foreign influences, and the expectations from teachers who will raise the new
generation. The route of Turkish education was determined in this important
congress, which was held during this period when the War of Independence
continued. Considering that the views of Mustafa Kemal Atatürk, who made the
opening speech in the studies carried out at the Education Congress, shaped the
congress studies, examining Atatürk's opening speech from the eyes of educators
will be very useful in terms of understanding the tendencies of the Turkish
education system. This congress, which was convened by Atatürk to give
direction to national education at a time when the War of Independence continued
and the results could not be predicted, is a proof of Atatürk's foresight.
After the proclamation of the Republic, with the Law of Unification of
Education realized in the field of education, ensuring unity in education and
putting minority schools under the control of the Ministry of National
Education are innovations carried out in order to get rid of foreign influences
in the field of education, and the opening of the Turkish Language Institution
and the Turkish History Institution are innovations carried out in order to
create a culture suitable for our national and historical character. In order
to understand the reforms carried out in the field of education in the
Republican period, it will be useful to examine the 1st Education Congress in
all its details. In this direction, the aim of the study is to analyze
Atatürk's 1921 1st Education Congress opening speech in terms of educators and
to evaluate the results. For this purpose, text analysis method, one of the
qualitative research methods, was used as a method in the study. The themes
obtained through text analysis were coded. The data obtained as a result of the
analysis are presented in tables. The most important results obtained as a
result of the study are as follows: A national education system should be
established, education should become the primary goal, it has been determined
that education and educators are the most important issue even in the war
environment, and a national education program is an educational reform in terms
of our Turkish education history.
Keywords: Education Congress, Mustafa Kemal
Atatürk, Turkish Education System, Qualitative Research.