Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Toraks Derneği 28. Yıllık Kongresi, Antalya, Türkiye, 23 - 27 Nisan 2025, ss.601-602, (Özet Bildiri)
Giriş ve Amaç: Yoğun bakımlarda pulmoner rehabilitasyon, multisipliner bir ekiple yapılmaktadır. Bu ekibin en önemli üyesi hemşirelerdir. Çünkü hastaların yanında en çok bulunan meslek grubudur. Bu nedenle pulmoner rehabilitasyon uygulamalarında hemşire multidisipliner ekiple işbirliği içinde çalışır ve bilimsel yöntemler eşliğinde girişimlerini planlayıp uygular. Pulmoner rehabilitasyonun en önemli kısmını oluşturan göğüs fizyoterapisi, kompleks ve detaylı uygulamaları içermesi bakımından oldukça kritik bir bölümüdür. Bu aşamada hemşirelere hastaların akciğer kapasitesini geliştirmek, sekresyonlarını temizlemek ve solunum kaslarını kuvvetlendirmek bakımından bir çok sorumluluk düşmektedir. Hemşireler, göğüs fizyoterapisi gibi uygulamalarla hastaların fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayıp, yaşam kalitelerini artırmalarının yanı sıra psikolojik ve spiritüel bakım gereksinimlerine de katkıda bulunarak holistik bakımı sunmaktadırlar. Hemşireler, hastaların psikolojik gereksinimlerine katkı sağlarken, empati kurarak hem hastaların duygularını anlamakta hem de kendi duygularını ifade ederek ve duygularını yönetmektedirler. Bu süreçte bakımı ve kalitesini etkileyen bir kavram olan duygusal zeka karşımıza çıkmaktadır. Duygusal zekanın çalışma hayatıyla ilişkisini araştıran çalışmalarda, duygusal zekanın çalışan başarısını artırdığı ve bunun sonucu olarak örgüt çalışmasını olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. Sağlık alanında ve hemşirelik uygulamalarında duygusal zekanın etkilerinin araştırıldığı çalışmalarda ise, Okumuş ve Uğur (2017) ile Culha ve Acaroğlu’nun (2019) yapmış oldukları çalışmalarda duygusal zekanın hasta bakım kalitesi üzerinde doğrudan etkisinin olduğu vurgulanmaktadır. Hemşirelik mesleği üzerinde etkisi olan duygusal zekanın, hemşirelik uygulamalarından göğüs fizyoterapisi ile bağlantısı aracılığıyla hastaların bakımını olumlu yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu nedenle bu çalışma yoğun bakım hemşirelerinin duygusal zeka durumları ile göğüs fizyoterapisine yönelik görüş ve tutumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte olup, 20.08.2023 – 31.12.2023 tarihleri arasında Eskişehir ilindeki Yunus Emre Devlet Hastanesi’nde yoğun bakım ünitelerinde çalışan 123 hemşire ile yapılmıştır. Araştırmada ‘’Tanımlayıcı Özellikler Veri Toplama Formu’’ ve ‘’Duygusal Zeka Ölçeği’’ kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanması için etik kurul onayı ve ilgili kurumların/katılacak kişilerin izinleri alınmıştır. Katılımcılara çalışma ile ilgili gerekli formlar Google Formlar Anket Uygulaması aracılığıyla elektronik ortamdan iletilmiş ve veriler toplanmıştır.
Bulgular: Duygusal zeka ölçeği puan ortalaması 72,54±7,96 iken alt boyutlardan duygusal tanıma için 23,15±2,49; duygusal kolaylaştırma için 21,28±3,15 ve duygusal düzenleme için ise 28,11±4,14 olarak belirlenmiştir. Yoğun bakım hemşirelerinde erkek olanlarda ve bekar olanlarda duygusal zeka ölçeği puanları genç yaşta olanların, çocuğu olmayanların ve mesleki açıdan daha az kıdeme sahip olanların duygusal tanıma, insentif spirometre kullananların duygusal tanıma manuel hiperinflasyon ve mobilizasyon/pozisyonlama yapanların duygusal kolaylaştırma alt boyut puanları daha yüksek çıkmıştır. Ayrıca göğüs fizyoterapisi uygulamalarını hemşirelik bakım rehberleri doğrultusunda yapmayanların duygusal kolaylaştırma alt boyut puanı fizyoterapist ile birlikte multidisipliner yaklaşımla yapanların da duygusal zeka ölçeği, duygusal kolaylaştırma ve duygusal düzenleme alt boyut puanlarının da daha yüksek çıktığı görülmüştür.
Sonuç: Çalışma sonucunda yoğun bakım hemşirelerinin orta düzeyde duygusal zeka düzeyine sahip olduğu, duygusal zeka ölçeği ve alt boyut puanlarının göğüs fizyoterapisine yönelik görüş ve tutumları üzerinde fark yarattığı ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler
: duygusal zeka , göğüs fizyoterapisi , hemşirelik , yoğun bakım