Baraj Enjeksiyonlarında Yeni Uygulamalar, Baraj Yerlerinden Örnekler

Güler İ., Kayabaşı A., Koçbay A.

Uluslararası Katılımlı 76. Türkiye Heoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 15 - 19 Nisan 2024, ss.437

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.437
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz

 

Baraj güvenliği açısından enjeksiyon uygulamaları büyük bir öneme sahiptir. Başarılı bir enjeksiyon uygulaması için, yüzey ve yeraltı jeolojisinin ayrıntılı olarak araştırılması; enjeksiyonda uygulanacak basınç, karışımlar ve paternin saha koşullarına göre hazırlanmış olması gerekmektedir. Günümüzde tünel açma metotlarındaki yeniliklere paralel olarak geliştirilen enjeksiyon metodolojisi değişiklikleri, kimyasal enjeksiyon yöntemlerinin ekonomik olarak kullanılmaya başlanması, gerek klasik çimento enjeksiyonu gerekse kimyasal enjeksiyonda kullanılan katkı malzemelerinin her geçen gün gelişmesi ve çeşitliliğinin artması sebebiyle enjeksiyon uygulamalarına bazı yenilikler getirilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu kapsamda  çalışmalarda kullanılan karışım oranlarında değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulduğu ortaya çıkmıştır. Karışımda kullanılacak çimento, su, kimyasal katkı malzemeleri (akışkanlaştırıcı, priz hızlandırıcı v.b.) ve bentonitin cinsi, miktarı ve ilave etme zamanı deneylerle belirlenmektedir. Gerçekleştirilen çalışmalarda çimento/su şeklinde belirlenen karışım oranları yüzde olarak daha tedrici bir geçişle sıralanmış (1/1, 10/9, 5/4, 7/5) ve su oranının yüksek olduğu 1/3 ve 2/3’lük karışımların kullanılmasına son verilmiş, katkıların eklenmesiyle daha kararlı hale getirilmeye çalışılan 1/1’lik karışımla enjeksiyona başlanılmasına DSİ Jeoteknik Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından karar verilmiştir. Karışıma giren bentonitin oranı ise en fazla %1 ile sınırlandırılmıştır. Barajların inşası esnasında veya sonrasında bir sorunla karşılaşılması durumunda projeye özgü daha detaylı çalışma yapılmakta, enjeksiyon uygulamasında gerekli değişikliklere gidilebilmektedir. Bu çalışma kapsamında projeye özel olarak ano aralıkları, enjeksiyon karışım oranları, konsolidasyon delgi boyları ve enjeksiyon basınçları belirlenerek jeolojik birimlerin özelliklerine göre alış yapacak, mukavemeti yüksek, stabil olan en ideal enjeksiyon iyileştirmesi sonucunun alınabileceği enjeksiyon paterni Yusufeli Barajı ve HES Projesinde uygulanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Enjeksiyon, Enjeksiyon Karışımı, Konsolidasyon, Yusufeli Barajı ve HES.


Abstract

 

Grouting applications have great importance in dam safety. For a successful grouting application, surface and underground geology should be investigated in detail hence grouting pressure, mixtures and pattern are designed accordingly. Nowadays, there is a need to bring some innovations to grouting applications due to the changes in grouting methodology developed in parallel with the innovations in tunneling methods, the economical use of chemical grouting methods, and the development and diversity of additive materials used in both classical cement grouting and chemical grouting. Sort, amount and time of mixing/adding of cement, water, chemical additives (fludifier and hardening accelerator etc.) and bentonite are specified by trial tests. The mixture ratio of cement/water are used in a more gradual transition (1/1, 10/9, 5/4, 7/5) and the use of 1/3 and 2/3 mixtures with high water content were discontinued. Starting to grout with a 1/1 mixture, which is formed more stable by additives, is decided to be used by DSİ Geotechnical Services Departmant. The proportion of bentonite in the mixture is limited to a maximum of 1%. Although these are routine studies during the construction of dams, if a problem is encountered during or after construction, more detailed studies are carried out specific to the project and necessary changes can be made in the grouting application. Within the scope of this study, drill spacing, grouting mix ratios, consolidation grouting depths and grouting pressures were determined specifically for the project, and the grouting pattern that would provide the best grouting improvement with high strength and stability, according to the characteristics of the geological units, was applied in Yusufeli Dam and HEPP Project.

 

Keywords: Grouting, Grouting Mixture, Consolidation, Yusufeli Dam and HEPP.