Akademik Veri Yönetim Sistemi
57.TÜRK PEDİATRİ KONGRESİ, İskele, Kıbrıs (Kktc), 22 - 26 Mayıs 2022
Amaç: Fosfor ribonükleik asitlerin ve hücre
zarının önemli bir bileşeni olan yapısal bir elementtir. İnflamatuar durumlarda
ve sepsiste sitokinlerin etkisi ile serum düzeyinin azaldığı ve hipofosfateminin yüksek mortalite için
bağımsız bir risk faktörü olduğu belirlenmiştir. Henoch-Schönlein purpurası
(HSP) küçük damar duvarlarında immünoglobulin A birikimi ile karakterize olup çocukluk
çağının en sık görülen vaskülitidir. Bu çalışmada HSP’li çocuklarda serum
fosfor düzeyinin hastalık seyrini ve prognozunu belirlemedeki değeri
araştırılmıştır.
Gereç ve yöntem: Bu çalışmada Mart 2018-Ekim
2021 tarihleri arasında HSP tanısı ile izlenen çocukların verileri retrospektif
olarak incelendi. Serum fosfor düzeyinin <2.0 mg/dL’nin altında olması
hipofosfatemi olarak tanımlandı. Hipofosfatemisi olan ve olmayan hastaların tam
kan sayımı parametreleri, C-reaktif protein (CRP), d-dimer, prokalsitonin
düzeyleri ve organ tutulumları karşılaştırıldı.
Bulgular: Çalışmada
50 hastanın (34 hipofosfatemi -, 16 hipofosfatemi +) verileri incelendi.
Hipofosfatemisi olan hastalar olmayanlara göre anlamlı yüksek D-dimer,
prokalsitonin ve CRP düzeyine sahipti (sırası ile p=0,001, p=0,016, p=0,003).
Serum fosfor düzeyi ile D-dimer, prokalsitonin ve CRP düzeyleri arasında
anlamlı negatif korelasyonlar saptandı
(sırası ile r=
-0,321, p=0,023, r=-0,309, p=0,029, r=-0,465, p=0,001). Deri ve eklem dışında
organ tutulum sıklığı hipofosfatemili hastalarda daha yüksekti (p=0,001).
Lojistik regresyon analizinde organ tutulumu ile hipofosfatemi arasında anlamlı
pozitif korelasyon olduğu belirlendi (Ods oranı:2,138, güvenlik aralığı:2,109-13,187,
p=0,002). ROC (Receiver Operating Characteristic) analizinde serum fosfor
düzeyi organ tutulumu için anlamlı bir eşik değere sahipti (eşik değer:1,79 mg/dL,
eğri altındaki alan:0,763±0,077, %95 güvenlik aralığı:0,611-0,915,
duyarlılık:%76,9, özgüllük:%68,4, p=0,002)
Tartışma ve sonuç: Serum fosfor düzeyleri
HSP’li çocuklarda bir inflamasyon belirteci olarak kullanılabilir.
Hipofosfatemi saptanan HSP’li çocuklar
organ tutulumu açısından yakından izlenmelidir.