Mimarlık ve Yaşam Dergisi, cilt.9, sa.1, ss.1-20, 2024 (Hakemli Dergi)
Anıları hatırlama sürecinde bellek, kodlama, bilgi depolama ve bu bilgiyi yeniden kullanma gibi çeşitli aşamalardan geçmektedir. Bu aşamalarda, birey; cadde, sokak, bina gibi referans noktalarına ihtiyaç duymaktadır. Bu referans noktaları aracılığıyla kentsel bellek mekanları oluşmakta ve bu mekanlar sayesinde anılar, geçmişten günümüze taşınmaktadır. Anıların geleceğe taşınma sürecinde önemli bir görevi üstlenen kentsel bellek mekanlarının tespiti için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemlerden birisi ise zihin haritası elde etme yöntemidir. Kenti deneyimleyen kişilerden elde edilen zihin haritaları sayesinde kentsel imgenin sistematik bir incelemesi yapılabilmektedir. Birey, belleğinde yer alan mekânsal biçimlerin temsilini renkler, simgeler ve şekillerle kâğıda aktararak grafiksel bir anlatım ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada, Antakya’nın tarihi izlerini taşıyan Kurtuluş Caddesi’nin kentsel bellek ögeleri, farklı yaş, cinsiyet ve meslek gruplarındaki bireylerden elde edilen zihin haritalarının analizleri ile tespit edilmeye çalışılmıştır. Kurtuluş Caddesi ve yakın çevresinin çizildiği zihin haritalarında Affan Kahvesi, Habibi Neccar Cami gibi mekanların kentsel belleği oluşturduğu görülmüştür.Çalışmanın yapıldığı süreçte meydana gelen deprem sonucunda kent ağır bir hasar almıştır. Alınan hasarın ilerleyen süre.lerde onarılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Yapılacak olan çalışmalarda kentsel bellek mekanlarının kent ve kentliye yeniden kazandırılması oldukça önemlidir. Bu noktada, bu çalışma kentsel bellek mekanlarının tespit edilmesinde yapılacak olan çalışmalara yardımcı olacağı düşülmektedir.