Akademik Veri Yönetim Sistemi
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi mühendislik ve mimarlık fakültesi dergisi (online), cilt.33, sa.3, ss.2017-2031, 2025 (TRDizin)
Zeminlerin farklı fiziksel ve mekanik özelliklere sahip olması, kuvvetli yer hareketinin özelliklerini değiştirebilir ve yapı davranışına doğrudan etki edebilir. Deprem kaynaklı hasarların en aza indirilmesi ve yapı güvenliğinin sağlanabilmesi için, zemin tabakalarının sismik yükler altındaki davranışlarının doğru belirlenmesi ve buna uygun bir yapı tasarımının yapılması büyük önem taşır. Bu nedenle yapıların tasarımından önce deprem sırasında maruz kalacağı etkileri göz önüne almak ve yapı-zemin etkileşimini belirlemek amacıyla zemin tepki analizleri yapılmaktadır. Bu çalışmada Eskişehir Fay Zonu gibi tektonik bir yapının etkisinde bulunan Eskişehir’in İnönü havzasının zemin tepkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışma kapsamında belirlenen 17 farklı lokasyonda sondaj ve arazide yapılan kayma dalgası hızı verileri kullanılarak, tek boyutlu (1D) eşdeğer doğrusal ve doğrusal olmayan analizler yapılmıştır. Analizlerden elde edilen spektral parametreler grafiklerle sunulmuştur. Çalışma kapsamında yapılan eşdeğer doğrusal ve doğrusal olmayan zemin tepki analizleri sonucunda en büyük spektral parametreler genel olarak eşdeğer zemin tepki analizlerinden elde edilmiştir. Analizler sonucunda PGA değerlerinin 0.35-0.53 g arasındaki değerlere, maksimum spektral ivmelerin 3.2 g, amplifikasyonların en düşük 1.8 ile en yüksek 3.2 değerlerine ulaştığı ve yerel zemin koşullarının farklılaşmasının zemin tepkisini önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca, kumlu zemin tabakasının baskın olduğu sondaj lokasyonunda doğrusal olmayan zemin tepkisinden daha büyük değerler elde edilmesi, ince içeriğinin doğrusal olmayan zemin tepkisine etkisi olarak yorumlanmıştır
The different physical and mechanical properties of soils can alter the characteristics of strong ground motion and directly affect structural behavior. In order to minimize earthquake-induced damage and ensure structural safety, it is crucial to accurately determine the behavior of soil layers under seismic loads and to design structures accordingly. For this reason, site response analyses are performed to consider the effects that structures will be exposed to during an earthquake and to determine the structure-soil interaction prior to their design. In this study, the aim is to determine the site response of the İnönü basin in Eskişehir, which is affected by a tectonic structure such as the Eskişehir Fault Zone. To this end, one-dimensional (1D) equivalent linear and nonlinear analyses were performed using drilling and field shear wave velocity data collected at 17 different locations identified within the scope of the study. The spectral parameters obtained from the analyses are presented in the figures. As a result of the equivalent linear and nonlinear site response analyses performed within the scope of the study, the largest spectral parameters were generally obtained from the equivalent site response analyses. The analyses revealed that PGA values ranged between 0.35 and 0.5 g, maximum spectral accelerations reached 3.2 g, amplifications ranged from a minimum of 1.8 to a maximum of 3.2, and variations in local soil conditions significantly affected soil response. In addition, the fact that larger values were obtained from the nonlinear soil response at the borehole location where the sandy soil layer was dominant was interpreted as the effect of the fines content on the nonlinear soil response.