Amaç: Bu araştırmanın amacı sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları, egzersiz alışkanlıkları ve egzersiz algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırmaya 241 öğrenci katıldı. Anket formunda öğrencilerin demografik özellikleri, egzersiz alışkanlıkları ve günlük sedanter (hareketsiz) olarak geçirdikleri süre sorgulandı. Öğrencilerin sağlık okuryazarlığı, sağlıklı yaşam tarzı ve egzersiz algılarını değerlendirmek için sırasıyla Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32), Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II (SYBDÖ-II) ve Egzersizin Yararları/Engelleri Ölçeği (EYEÖ) kullanıldı. Bulgular: Öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması 33,9±9,2 olup, öğrencilerin %46,0’ı yetersiz ve sorunlu/sınırlı ve %54,0’ı yeterli ve mükemmel sağlık okuryazarlığı düzeyindeydi. Öğrencilerin %80,5’inin düzenli bir egzersiz alışkanlığı yoktu ve %48,5’i yüksek seviyede sedanter yaşam tarzına sahipti. Öğrencilerin SYBDÖ-II puan ortalaması ve EYEÖ puan ortalaması sırasıyla 122,2±21,4 ve 119,6±14,1 idi. Egzersiz alışkanlığı olan öğrencilerin TSOY-32 puan ortalaması egzersiz alışkanlığı olmayan öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksekti (p=0,001). THLS-32 puanı, HLBS-II ve EBBS toplam alt boyut puanları ile istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon gösterdi (p<0,05). Sonuç: Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyi yetersizdir. Öğrencilerin sağlık okuryazarlığı konusunda farkındalıklarının arttırılmasına yönelik müfredat programlarında düzenlemelerin yapılmasını ve bilimsel aktiviteler ile desteklenmesini önermekteyiz. Sonuçlarımız doğrultusunda öğrencilerin sağlık okuryazarlığı düzeyi arttıkça sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının ve egzersiz algılarının geliştiği söylenebilir. Ancak öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve egzersiz algıları orta düzey ve üstünde olmasına rağmen büyük bir çoğunluğu fiziksel aktivite/egzersiz alışkanlığına sahip değildi. Üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite ve egzersize katılım teşvik edilmeli ve günlük hayatta davranışa dönüştürme çabaları desteklenmelidir.
Objective: The aim of this study is to examine of the relationship between the health literacy and healthy lifestyle behaviors, exercise habits, and exercise perceptions of health services vocational school students. Method: Two hundred and forty-one students participated in the descriptive and cross-sectional study. The demographic characteristics, exercise habits, and sedentary time were assessed in the questionnaire form. Turkish Health Literacy Scale-32 (THLS-32), Healthy Lifestyle Behaviors Scale-II (HLBS-II), and Exercise Benefits/Barriers Scale (EBBS) were used to evaluate students' health literacy, healthy lifestyle and exercise perceptions, respectively. Results: The mean THLS-32 score was 33.9±9.2, 46.0% of the students were inadequate and problematic/limited, and 54.0% had adequate and excellent health literacy. 80.5% of students did not have exercise habit and 48.5% had high level of sedentary lifestyle. The students' HLBS-II and EBBS mean scores were 122.2±21.4 and 119.6±14.1, respectively. The mean THLS-32 score was statistically significantly higher in students with exercise habits than without exercise habits (p=0.001). The THLS-32 score showed a significant correlation with HLBS-II and EBBS total-sub-dimension scores (p<0.05). Conclusion: The health literacy level of the students is insufficient. To increase students' awareness of health literacy, we recommend making arrangements in the curriculum and supporting them with scientific activities. According to our results, it could be said that if the health literacy level of the students’ increases, their healthy lifestyle behaviors and exercise perceptions may improve. Although healthy lifestyle behaviors and exercise perceptions of students were moderate and above, majority of them did not have physical activity/exercise habits. Participation in physical activity/exercise should be encouraged and efforts to transform it into behavior in daily life should be supported university students.
