History Studies, cilt.15, sa.4, ss.799-824, 2023 (Hakemli Dergi)
Öz Abstract
Bu çalışma, İstanbul’daki İsveç elçileri Celsing kardeşlerin
raporları ışığında 1768-1779 yılları arasındaki Osmanlı-İsveç
diplomatik ilişkilerini incelemekte ve değerlendirmektedir.
Çalışmada ağırlıklı olarak İsveç elçilerine ciddi bir diplomatik
misyon yükleyen 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, onların
gözünden ele alınmıştır. Savaşın sona ermesinden sonraki
süreç, Urlic Celsing’in elçilik görevinde bulunduğu 1774-1779
yılları arasındaki diplomatik faaliyetlerini kapsamaktadır.
Celsing kardeşlerin raporlarını desteklemek üzere Osmanlı
arşiv belgelerinden de istifade edilmiştir. Bu dönemde
Stockholm’den aldığı talimatlara uygun bir şekilde hareket
etmeye çalışan Celsing kardeşler, Bâb-ı Âli ile diplomatik
ilişkilerin dostluk temelinde korunmasına çalışmışlardır.
Bununla birlikte, Baltık’ta ve Akdeniz’de İsveç’i tehdit edici
faaliyetlerde bulunan Rusya’yı kışkırtmama politikası
izlemişlerdir. Böylece İsveç, Bâb-ı Âli ve Rus sarayına karşı
ikili bir politika takip etmiştir. Bu politika dahilinde İsveçli
kardeşlerin Osmanlı-İsveç diplomatik ilişkilerindeki rolleri ve
etkileri ele alınmıştır.
Anahtar kelimeler: Celsing, Osmanlı, İsveç, Rusya, 18.
yüzyıl