Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi Çerçevesinde Ulusal Yetki Alanları Dışında Kalan Denizlerdeki Biyoçeşitliliğin Korunması ve Sürdürülebilir Kullanımına Dair Andlaşma (BBNJ Andlaşması), Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nezdinde yürütülen ve 2006’dan bu yana devam eden çalışmalar sonucunda Haziran 2023’te oy çokluğu ile kabul edilmiş ve imzaya açılmıştır. BBNJ Andlaşması’nın, okyanuslardaki biyolojik çeşitliliğin korunması ve küresel düzeyde sürdürülebilir yönetimine ilişkin ortaya koyduğu evrensel düzeydeki hukuki rejim, şüphesiz bir devrim niteliğindedir. Bununla beraber, bu yeni hukuki rejim ile dünyanın çeşitli bölgelerinde, ulusal yargı yetkisinin ötesindeki deniz alanlarında, ilgili devletlerin balıkçılık faaliyetlerini düzenlemek amacıyla çalışmalarını sürdüren bölgesel balıkçılık yönetimi kuruluşlarının (BBYK) mevcut hukuki rejimleri arasındaki mutlaka bir etkileşim olacaktır. Bu çalışmada, devletlerin balıkçılık faaliyetlerini düzenlemek üzere, belirli bir bölgede, belirli bir hukuki rejim tesis etmiş olan bölgesel balıkçılık yönetimi kuruluşlarının düzenlemeleri ile BBNJ Sözleşmesi’nin konuya ilişkin düzenlemeleri arasındaki ilişki, mevcut balıkçılık düzenlemeleri ile yeni sözleşmenin hangi noktalarda çakışabileceği, böyle bir çakışma halinde her iki hukuki rejime taraf devletlerin nasıl hareket edebilecekleri ve BBNJ Sözleşmesi’nin bu konuda ihtiva ettiği belirsizliğin üstesinden nasıl gelinebileceği hususları değerlendirilecektir.
Agreement Under the United Nations Convention on Law of the Sea on the Conservation and Sustainable Use of Marine Biological Diversity of Areas Beyond National Jurisdiction (BBNJ Agreement) was adopted by consensus in June 2023 as a result of studies being conducted under the auspices of United Nations General Assembly since 2006 and opened for signature. The universal legal regime related to the protection of biological diversity and sustainable management in oceans globally set forth by BBNJ Agreement is a revolution inarguably. However, there will be an interaction between this new legal regime and the existing legal regimes of regional fisheries management organizations (RFMOs), that operate to regulate the fishing activities of respective States in marine areas beyond national jurisdiction in various parts of the world. This paper will consider the relationship between the regulations of regional fisheries management organizations which have established a specific legal regime in a specific region to regulate the fishing activities of states, and the relevant regulations of the BBNJ Agreement, the points at which the existing fisheries regulations and the new agreement may conflict, how the parties to both legal regimes can act in the event of such a conflict, and how the uncertainty contained in the BBNJ Convention on this issue can be overcome.
