Akademik Veri Yönetim Sistemi
Finans ve Ekonomi Politika ve Anlayışlarına Teorik Çıkarsamalar, Karabulut Şahin, Editör, Ekin, Ankara, ss.299-312, 2022
Bütçelemeyle örgütün yöneticilerin ve çalışanların çaba ve motivasyonun stratejik amaç
ve hedeflere doğru bir şekilde yönlendirilmesini sağlanmaktadır. Örgütün finansal kaynakları
bütçe ile niteliksel misyon beyanı ve kurumsal stratejileri eylem planlarına çevrilmektedir.
Kamu yönetiminde kurumların stratejik planlarında yer alan vizyon, misyon ve hedeflerini
gerçekleştirmeleri için sınırlı miktarda mali kaynağı bulunmaktadır. Bütçenin amacı, plandaki
amaç ve hedefleri ulaşabilmek için kamusal kaynakları yönlendirmektir. Stratejik yönetimin
önemli bir parçası olan stratejik plan ve bütçe arasında güçlü bir bağ kurulmalıdır. Kamu mali
yönetiminde kullanılan bütçe sistemleri, bu bağın kuvvetlenmesi açısından oldukça önemlidir.
Ülkelerin kamu mali yönetim ve bütçe sistemlerinin ulusal ve uluslararası alanda yaşanan
gelişmeler doğrultusunda şekillendirilmesi ihtiyacı geçmişten günümüze hep var olmuştur. Bu
durum zaman zaman bütçe sistemi reformlarını gündeme getirmiştir.
Türk kamu mali yönetiminde 2008 yılından itibaren genel yönetim kapsamındaki kamu
idarelerinde performans esaslı bütçeleme sistemi uygulanmaya başlanmıştır. Bu bütçeleme
sistemiyle kamusal amaç ve hedeflerle kullanılan kaynaklar arasındaki ilişkiyi göstererek mali
saydamlığa ve hesap verebilirliğe hizmet eden yönetsel sorumluluğa dayalı bir bütçeleme ve
raporlama mekanizması oluşturulmaya çalışılmıştır. Türkiye’de 2018 yılında
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Modeline geçilmesiyle hükümet sisteminde değişim
yaşanmıştır. Türk kamu mali yönetim sisteminde köklü bir değişim süreci geçirmiştir. 2021
yılında merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde performans esaslı program bütçe
sistemi kullanılmaya başlanmıştır.
Bu çalışmanın amacı performans esaslı program bütçe sisteminin kamu mali
yönetiminde stratejik yönetim anlayışına etkilerini Türkiye açısından değerlendirmektir.
Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Öncelikle Türk kamu mali yönetiminde performans esaslı
program bütçeleme sistemine geçiş çalışmaları anlatılmıştır. Devamında kamu mali
yönetimindeki stratejik yönetim anlayışı üzerinde durulmuştur. Son olarak performans esaslı
program bütçeleme sistemine geçişin Türk kamu mali yönetimindeki stratejik yönetim
anlayışına katkısı değerlendirilmiştir.