Cumhuriyetin İlanından Günümüze Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarının İncelenmesi: (1923-2018)


Creative Commons License

Demiral H.

YILDIZ Journal of Educational Research, cilt.3, sa.2, ss.43-57, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: YILDIZ Journal of Educational Research
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.43-57
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Liselerde uygulanan 2015, 2017 ve 2018 Türk dili ve edebiyatı öğretim programlarıyla birlikte, Türkiye’deki edebiyat eğitiminde köklü değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bu değişikliklerden en önemlisi kronolojik temelli bir edebiyat öğretimi yerine türe dayalı bir anlayışın benimsenmesi, diğeri de öğrenme alanlarının dil becerileri esas alınarak belirlenmesidir. Bu değişimlerin sonucu olarak öğrenme alanları edebî dönemlere göre değil; okuma, yazma, konuşma ve dinleme becerilerine göre oluşturulmuştur. Ayrıca başta şiir, hikâye, roman ve tiyatro olmak üzere metin türlerini esas almıştır. Bu köklü değişime bağlı olarak ders kitaplarının tasarımı ve içeriği de yeniden düzenlenmeli ve yeni öğretim programının felsefesine göre şekillenmelidir. Bu çalışmada, öğretim programlarıyla aynı doğrultuda değiĢmesi gereken ders kitaplarının kronolojik olarak incelenmesi amaçlanmıştır..

Çalışma için 1926’dan başlayarak onar yıllık dönemden ulaşılabilen 50 TDE ders kitabı konu alanı ders kitabı inceleme ölçütlerine göre ve tarihsel olarak seçilmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmış, elde edilen bulgular betimsel analiz ilkelerine göre değerlendirilmiştir.

Çalışmada, geçmişten bugüne kullanılan TDE ders kitaplarının öğretim yaklaşımlarıyla benzeşen veya çelişen yönleri, Türk dili ve edebiyatı öğretiminde ulaşılan düzeye uzaklık durumları ve temel yeterlilikleri kazandırabilme düzeyleri incelenmiştir.

Bu çalışmadan hareketle, Türk dili ve edebiyatı dersi kitaplarının tarihsel gelişimi belirlenmeye çalışılmıştır. 1994’e kadar basılan ders kitaplarının genellikle tek yazar tarafından hazırlandığı, ders kitaplarında görsel öğelere yer verilmediği, ölçme ve değerlendirme bölümlerinin olmadığı ortaya çıkan sonuçlardan bazılarıdır. Araştırma sonuçlarının yeni eğitim programı çerçevesinde hazırlanacak ders kitaplarının öğretim ve materyal tasarımı ilkeleri açısından daha nitelikli hazırlanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Türk dili ve edebiyatı öğretimi, 1923-2018, ders kitapları 

With the 2015, 2017 and 2018 Turkish language and literature teaching programs implemented in high schools, radical changes have emerged in literature education in Turkey. The most important of these changes is the adoption of a genre-based understanding instead of a chronological-based literature teaching, and the other is the determination of learning areas based on language skills. As a result of these changes, learning areas are not according to literary periods; It is formed according to reading, writing, speaking and listening skills. In addition, it is based on text types, especially poetry, story, novel and theater. Depending on this radical change, the design and content of the textbooks should also be rearranged and shaped according to the philosophy of the new curriculum. In this study, it is aimed to chronologically examine the textbooks that need to be changed in line with the curricula.

For the study, 50 TAT textbook subject areas, which can be accessed from 1926 to the ten-year period, were selected historically and according to the textbook review criteria. In the research, the document analysis method, one of the qualitative research designs, was used, and the findings were evaluated according to the descriptive analysis principles.

In the study, the similarities or contradictions with the teaching approaches of the TAT textbooks used from the past to the present, the distance to the level reached in the teaching of Turkish language and literature, and the level of gaining the basic competences were examined.

Based on this study, the historical development of Turkish language and literature textbooks has been tried to be determined. Some of the results revealed that the textbooks published until 1994 were generally prepared by a single author, visual elements were not included in the textbooks, and there were no measurement and evaluation sections. It is thought that the results of the research will contribute to the preparation of the textbooks to be prepared within the framework of the new curriculum in terms of teaching and material design principles.

Keywords: Teaching Turkish language and literature, 1923-2018, textbooks