Türk toraks derneği 25.yıllık kongresi, Antalya, Türkiye, 24 - 28 Mayıs 2022, ss.280
GİRİŞ-AMAÇ: İdiyopatik pulmoner fibrozis (İPF), nedeni
bilinmeyen, kötü prognozlu, kronik ve ilerleyici bir akciğer hastalığıdır.
Hastalığın erken tanısında, prognozun belirlenmesinde ve tedaviye yanıtın
izlenmesinde biyobelirteçler
üzerinde çalışılmaktadır.
Çalışmamızın amacı; İPF’nin tanısında pro-BNP, KL-6, MMP-7, SP-A, SP-D, VEGF ve periostinin
yerinin belirlenmesidir.
YÖNTEM: Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kliniğinde İnterstisyel
akciğer hastalığı (İAH) tanısı alan 18 yaş üstü 74 hasta ve 21 sağlıklı kontrol
grubu çalışmaya dahil edildi. İAH olan grup; İPF
ve İPF dışı İAH olanlar olarak iki gruba ayrıldı. İAH grubu hastalar 47 İPF, 27
İPF dışı İAH’lı hastadan oluşmaktaydı. Hastaların demografik verileri, SFT-DLCO
ölçümleri, YÇBT bulguları kaydedildi,
kan örnekleri alındı. Biyokimya ABD laboratuvarında pro-BNP, KL-6, MMP-7, SP-A, SP-D, VEGF ve periostin
düzeylerine bakıldı. İstatistik değerlendirilmesi yapılarak sonuçlar
yorumlandı. Çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri
Koordinasyon Birimi tarafından (Proje kodu: TTU-2021-1622) desteklendi.
BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen
İPF grubu hastaların yaş ortalaması 68±7 yıl, İPF dışı İAH grubu hastaların yaş
ortalaması 65±8, sağlıklı kontrol grubunun yaş ortalaması ise 66±6 idi. Gruplar
arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p= 0.157). İPF’li
hastaların 39’u (%83) erkek, 8’i (%17)’i kadın iken İPF dışı İAH’lı hastaların
14’ü (%51.9) erkek, 13’ü (%48.1) kadındı. Sağlıklı kontrol grubu ise 11 (%52.4)
erkek, 10 (%47.6) kadından oluşmaktaydı. Çalışmamızda periostin
düzeyleri, İPF ve İPF dışı İAH arasında anlamlı farklılık göstermezken, kontrol
grubuyla karşılaştırıldığında hem İPF hem de İPF dışı İAH’da anlamlı olarak
yüksekti (sırasıyla p=0.002, p=0.006). SP-A düzeyleri, İPF ve İPF dışı
İAH arasında anlamlı farklılık göstermezken, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında
hem İPF hem de İPF dışı İAH’da anlamlı olarak yüksekti (sırasıyla p=0.002,
p<0.001). Pro-BNP düzeyleri, İPF ve İPF dışı İAH arasında anlamlı farklılık
göstermezken, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında sadece İPF grubunda anlamlı
olarak yüksekti (p=0.005). SP-D,
KL-6, VEGF ve MMP-7 için gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı fark yoktu (sırasıyla p=0.530,
p=0.511, p=0.174, p=0.298) (Tablo1). ROC analizi ile periostinin İPF’yi ayırt etmek için kestirim noktası
>594,49 pg/ml olarak bulundu ve bu değere göre duyarlılık %72,3 özgüllük ise
%76,2 olarak saptandı. SP-A’nın ise İPF’yi ayırt etmek için kestirim noktası
>6,62 ng/ml bulundu ve bu değere göre duyarlılık %87,2 özgüllük ise %57,1
olarak saptandı (Şekil 1). SP-A=6,62 ng/ml ve periostin
>634,6 pg/ml değerlerine göre birleştirilmiş ROC analizinde ise duyarlılık
%85,11 özgüllük ise %57,14 olarak bulundu (Tablo 2).
SONUÇ: Çalışma
sonuçlarımız İPF’li hastalarda tanıda SP-A,
periostin düzeyleri ile pro-BNP’nin anlamlı katkısının olabileceğini
düşündürmektedir. Daha geniş hasta serileri ile yapılacak çok merkezli çalışma
sonuçlarının bu konudaki tartışmalara ışık tutacaktır diye umut ediyoruz.
Anahtar
kelimeler: İdiopatik pulmoner fibrosis, tanı,
biyobelirteç, KL-6, MMP-7, SP-A,
SP-D, VEGF, periostin, pro-BNP