İdiopatik pulmoner fibrozis tanısında biyobelirteçlerin yeri


Creative Commons License

Kayıkçı A., Alataş F., Yıldırım H., Alataş İ. Ö., Özen H.

Türk toraks derneği 25.yıllık kongresi, Antalya, Türkiye, 24 - 28 Mayıs 2022, ss.280

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.280
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ-AMAÇ: İdiyopatik pulmoner fibrozis (İPF), nedeni bilinmeyen, kötü prognozlu, kronik ve ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. Hastalığın erken tanısında, prognozun belirlenmesinde ve tedaviye yanıtın izlenmesinde biyobelirteçler üzerinde çalışılmaktadır. Çalışmamızın amacı; İPF’nin tanısında pro-BNP, KL-6, MMP-7, SP-A, SP-D, VEGF ve periostinin yerinin belirlenmesidir.

YÖNTEM: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Kliniğinde İnterstisyel akciğer hastalığı (İAH) tanısı alan 18 yaş üstü 74 hasta ve 21 sağlıklı kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. İAH olan grup; İPF ve İPF dışı İAH olanlar olarak iki gruba ayrıldı. İAH grubu hastalar 47 İPF, 27 İPF dışı İAH’lı hastadan oluşmaktaydı. Hastaların demografik verileri, SFT-DLCO ölçümleri,  YÇBT bulguları kaydedildi, kan örnekleri alındı. Biyokimya ABD laboratuvarında pro-BNP, KL-6, MMP-7, SP-A, SP-D, VEGF ve periostin düzeylerine bakıldı. İstatistik değerlendirilmesi yapılarak sonuçlar yorumlandı. Çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından (Proje kodu: TTU-2021-1622) desteklendi.

BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen İPF grubu hastaların yaş ortalaması 68±7 yıl, İPF dışı İAH grubu hastaların yaş ortalaması 65±8, sağlıklı kontrol grubunun yaş ortalaması ise 66±6 idi. Gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p= 0.157). İPF’li hastaların 39’u (%83) erkek, 8’i (%17)’i kadın iken İPF dışı İAH’lı hastaların 14’ü (%51.9) erkek, 13’ü (%48.1) kadındı. Sağlıklı kontrol grubu ise 11 (%52.4) erkek, 10 (%47.6) kadından oluşmaktaydı. Çalışmamızda periostin düzeyleri, İPF ve İPF dışı İAH arasında anlamlı farklılık göstermezken, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında hem İPF hem de İPF dışı İAH’da anlamlı olarak yüksekti (sırasıyla p=0.002, p=0.006). SP-A düzeyleri, İPF ve İPF dışı İAH arasında anlamlı farklılık göstermezken, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında hem İPF hem de İPF dışı İAH’da anlamlı olarak yüksekti (sırasıyla p=0.002, p<0.001). Pro-BNP düzeyleri, İPF ve İPF dışı İAH arasında anlamlı farklılık göstermezken, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında sadece İPF grubunda anlamlı olarak yüksekti (p=0.005). SP-D, KL-6, VEGF ve MMP-7 için gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı fark yoktu (sırasıyla p=0.530, p=0.511, p=0.174, p=0.298) (Tablo1). ROC analizi ile periostinin İPF’yi ayırt etmek için kestirim noktası >594,49 pg/ml olarak bulundu ve bu değere göre duyarlılık %72,3 özgüllük ise %76,2 olarak saptandı. SP-A’nın ise İPF’yi ayırt etmek için kestirim noktası >6,62 ng/ml bulundu ve bu değere göre duyarlılık %87,2 özgüllük ise %57,1 olarak saptandı (Şekil 1). SP-A=6,62 ng/ml ve periostin >634,6 pg/ml değerlerine göre birleştirilmiş ROC analizinde ise duyarlılık %85,11 özgüllük ise %57,14 olarak bulundu (Tablo 2).

SONUÇ: Çalışma sonuçlarımız İPF’li hastalarda tanıda SP-A, periostin düzeyleri ile pro-BNP’nin anlamlı katkısının olabileceğini düşündürmektedir. Daha geniş hasta serileri ile yapılacak çok merkezli çalışma sonuçlarının bu konudaki tartışmalara ışık tutacaktır diye umut ediyoruz.

Anahtar kelimeler: İdiopatik pulmoner fibrosis, tanı, biyobelirteç, KL-6, MMP-7, SP-A, SP-D, VEGF, periostin, pro-BNP