14. Ulusal Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Kongresi, İskele, Kıbrıs (Kktc), 12 - 15 Mayıs 2022, ss.171
P-086
Pandemi Döneminde Çocuklardaki Yaşam Tarzı Değişikliğinin Obezite ve Safra Taşı Gelişimi Üzerindeki Etkilerinin
Değerlendirilmesi
Zeren Barış2, Yusuf Aydemir2, Meliha Merve Coşkun1
1Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı
2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji Bilim Dalı
Deneyim ve hedefler: Obezite, kolelitiazis için en önemli risk faktörü kabul edilmektedir. COVİD 19 pandemi döneminde
pediatrik hastalarda hareket azlığına bağlı olarak obezite sıklığında artış olduğu düşünülmektedir. Çalışmamızda bu
dönemde obezite sıklığındaki değişikliğin safra taşı oluşumuna etkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Metotlar: Mart 2017-Mart 2022 tarihleri arasında merkezimizde ultrasonografide safra taşı/çamuru saptanan 0-18 yaş
arası 97 hastanın verileri geriye dönük olarak incelendi. Hastalar pandemi öncesi ve pandemi döneminde başvuranlar
olarak iki gruba ayrıldı. Hastaların başvuru anında şikayetleri, risk faktörleri, başvuru anındaki fizik muayene bulguları
ve laboratuvar/görüntüleme bulguları, prognozu, takip ve tedavi süresi kaydedildi. Benzer dönemlerde hastanemize
obezite nedeni ile başvuran pediatrik hasta sayısı da değerlendirildi.
Sonuçlar: Hastaların ortalama yaşları 9,3±5,8 yaştı(42’si(%43,4) erkek). 61 hastada(%62,9) safra taşı/çamuru için risk
faktörü mevcuttu (%29,9obezite, %13,4hiperlipidemi, %9,3insülin direnci, %8,2prematürite, %6,2TPN öyküsü, %5,2hemolitik
hastalık, %1hızlı kilo kaybı). İlaç kullanım öyküsü olan 27 hasta(%27,8) vardı. 23 hastada(%23,7) ailede safra taşı
öyküsü mevcuttu. USG’de 12 hastada(%12,4) safra çamuru, 25 hastada(%25,8) bir adet safra taşı, 60 hastada (%61,9)
multiple sayıda safra taşı mevcuttu. 69 hastaya(%71,1) UDCA tedavisi verilmiş olup, 23 hastaya(%23,7) laparoskopik
kolesistektomi uygulandı. 34 hastada(%35,1) ortalama 10,4 aylık takip süresi sonunda safra taşının sebat ettiği görüldü.
Çalışmaya alınan 97 hastanın 70’i(%72,1) pandemi öncesi, 27’si(%27,8) pandemi döneminde başvurmuştu. Pandemi
öncesi 3/37(%8,1) hastada, pandemi sonrası 7/18(%38,8) hastada CRP yüksekliği saptandı.Hastanemizde pandemi
öncesi 711, pandemi döneminde 173 hastanın obezite tanısı aldığı görüldü. Pandemi öncesi safra taşı olan 19/70
hastada(%27,1), pandemi sonrası 10/27 hastada(%37) obezite saptandı(p=0,34). Pandemi öncesi ve sonrası dönemde
laparoskopik kolesistektomi yaklaşımında gruplar arası anlamlı fark görülmedi.
Kararlar: Pandemi döneminde çocuklarda sağlıksız kilo alımı olduğu gözlenmekle birlikte merkezimizde pandemi öncesi
ve sonrası dönemde obezite nedenli hastane başvurularında, safra taşı nedeniyle başvurularda veya safra taşı olan
hastaların tedavi yaklaşımında bir değişiklik görülmemiştir. Fakat pandemi döneminde safra taşı ile başvuran hastaların
CRP düzeylerinin daha yüksek olması, bu hastaların daha çok semptomatik oldukları dönemde hastaneye başvurduğunu
göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: ‘obezite’, ‘safra taşı’, ‘pandemi’