Bu çalışmada İngiliz deizmi özelinde, vahiy konusunda deist düşünce tarafından ortaya konan argümanların, klasik kelâm ekolleri açısından bir analizi yapılmaktadır. Deizm, sadece insan aklından hareketle oluşan doğal dinin, vahye dayalı olarak var olan kurumsal dinlerden daha tam ve mükemmel olduğunu ileri sürmektedir. Bu düşüncelerini temellendirmede Tanrı’nın mükemmel ve değişmez olduğu iddiasından hareket ettikleri görülür. Bu yaklaşımın analizi Eş’arîEş’arî, Maturidî ve Mu’tezilî kelâm ekollerinin Tanrı tasavvurları bağlamında yapılmaktadır. Eş’arîler Tanrı’nın kudret sıfatını, Maturidîler hikmet, Mu‘tezilîler ise adalet sıfatını öne çıkararak vahyin imkanını ve gerekliliğini temellendirmeye çalışmışlardır. Bu çalışmada deistik argümanlara cevap oluşturmada mevcut yaklaşımların yeterliliği ve tutarlılığı tespit edilecektir.
n this study, an analysis is made of the arguments put forward by the British deism about revelation, in terms of classical theological schools,. Deism argues that the natural religion, which is formed only from the reason, is more complete and perfect than the institutional religions that exist based on revelation. It is seen that they act on the claim that God is perfect and unchangeable in grounding their thoughts. The analysis of this approach is made in the context of God conceptions of Ash'ari, Maturidi and Mu'tazilite schools of kalam. Ash'aris tried to justify the possibility and necessity of revelation by emphasizing God's attribute of power, Maturidis of wisdom and Mu'tazilites of justice. In this study, the adequacy and consistency of existing approaches in responding to deistic arguments will be determined.
