SANAT TARIHI DERGISI, vol.26, no.1, pp.1-26, 2017 (Peer-Reviewed Journal)
İletişim, dünya var olduğundan beri süregelmektedir ve iletişime geçmenin en
kolay yolu dildir. Dil sayesinde duygularımızı ve düşüncelerimizi istediğimiz şekilde
bir bağlam içerisinde gerçekleştiririz. Dil, kendini oluşturan öğelere ve dışavurumlara
ayrılamaz. Bunların dışındaki öğeleri ve ilişkileri düzenleyen bir sistemdir. Bağlam burada
önemli bir rol oynamaktadır. Mimarlık, iletişime geçtiğimiz bir yöntemdir; bu sebeple
mimarlığın da kendine ait bir dili ve oluşum süreci vardır. Mimarlık da dil gibi, bağımsız ve
ayrık kavramlardan oluşmaz. Mimar ya da izleyici, mimari öğeleri tanımaya çalıştıklarında,
kendilerini, dili kullananlar gibi bir anlamsal çerçeve içinde bulurlar. Mimari bir yapının
okunabilirliğine bakılırken; bulunduğu bölgeden, konumundan, malzemesinden ve
etrafındaki yapılardan ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Bu sebeple, çalışma alanı olarak
Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde bulunan Odunpazarı evleri seçilmiştir. Bu çalışmanın
kurgusunu Alexander’in Pattern Language kitabından referansla yapı kalıp dilini aktaran
Kemal Aran’ın bakışı şekillendirmiştir. Yapıların benzerlikleri, farklılıkları, morfolojik
yapısı ve dili ortaya konulmuş ve şablonlar oluşturulmuştur. Bu çalışma, literatür okuması
ve yerinde tespitle desteklenerek yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: mimarlık, yerel mimarlık, mimari dil, cephe dili, Odunpazarı evleri