HİYERARŞİK İŞÇİ ATAMASI İLE TİP-II MONTAJ HATTI DENGELEME PROBLEMİ İÇİN BİR MATEMATİKSEL MODEL


Karaş Çelik A., Özçelik F.

Endüstri Mühendisliği, cilt.35, sa.1, ss.1-21, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 35 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.46465/endustrimuhendisligi.1333382
  • Dergi Adı: Endüstri Mühendisliği
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM), Index Copernicus, Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.1-21
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Geleneksel montaj hattı dengeleme (MHD) probleminde, görevlerin işlem sürelerinin sabit ve işçiden bağımsız olduğu varsayılmaktadır. Ancak, bu süreler; tecrübe ve yetenek gibi etmenler dolayısıyla işçiler arasında değişkenlik göstermektedir. İşçilerin hiyerarşik seviyelere ayrılarak işlem sürelerinin ve maliyetlerinin seviyeler bazında farklılık gösterdiği problem türü, hiyerarşik işçi ataması ile montaj hattı dengeleme (HİAMHD) problemi olarak bilinmektedir. Bu çalışmada, literatürde ilk kez HİAMHD problemi için iş istasyonu sayısının belirli olduğu durumda, çevrim süresinin ve toplam işçi maliyetinin enküçüklenmesi ele alınmıştır. Problemin çözümü için bir matematiksel modelleme yaklaşımı geliştirilmiş ve literatürde bulunan test problemleri uyarlanarak modelin performansı değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, önerilen matematiksel modelin küçük boyutlu problemleri makul süreler içinde optimal olarak çözebildiğini ve daha büyük boyutlu örnekler için olurlu çözümlere ulaşabildiğini göstermiştir.
In the traditional assembly line balancing (ALB) problem, the processing times of tasks are assumed to be fixed and worker independent. However, these times vary among workers due to factors such as experience and skill. The type of problem in which workers are divided into hierarchical levels and the processing times and costs differ across the levels is known as the assembly line balancing with hierarchical worker assignment (ALBHWA) problem. In this study, for the first time in the literature, the minimisation of cycle time and total worker cost for the ALBHWA problem with a given number of workstations is considered. A mathematical modelling approach is developed to solve the problem and the performance of the model is evaluated through adaptation of the test problems from the literature. The results indicate that the proposed model is able to optimally solve the small-sized problems in reasonable time and achieve feasible solutions for the larger-sized instances.