Akademik Veri Yönetim Sistemi
59. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ankara, Türkiye, 18 - 22 Ekim 2023, ss.33
GİRİŞ ve AMAÇ: Çalışmamız Türkiye’de hizmet vermekte olan psikiyatristlerin antisosyal kişilik bozukluğu ve sınırda (borderline) kişilik bozukluğu tanılarını koyarken cinsiyete dayalı bilişsel yanlılıkların ne derece mevcut olduğunu belirlemeyi hedeflemektedir. YÖNTEM: Araştırma için Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan 22.03.2023 tarihli ve 2023-04/10 karar numaralı onay alınmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’de görev yapmakta olan erişkin psikiyatrisi uzmanları ve en az 1 yıllık eğitimini tamamlamış tıpta uzmanlık öğrencileri oluşturmaktadır. Onam formu ve veri formu Qualtrics isimli program kullanılarak çevrim içi bir anket haline getirilmiş, sosyal medya aracılığıyla veri toplanmıştır. Çalışmamız Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı’nın Olgu Çalışmaları’nı kaynak alarak katılımcılara vinyetler sunmuş, aynı olgu seçkisiz olarak kadın ve erkek olarak sunularak tanı koymalarını talep etmiştir. Kontrol olgusu şizofreni hastasıdır, katılımcının yetkinliğini sınar. İkinci olgu bir antisosyal kişilik bozukluğu olgusu, üçüncü olgu bir sınırda (borderline) kişilik bozukluğu(SKB) olgusudur. BULGULAR: Kontrol olgusuna doğru tanı koyamamış olan 7 kişi çalışma dışı bırakıldı. Toplam 250 katılımcının verisi ile analizler tamamlandı. Seçkisiz atanan gruplar yaş, cinsiyet, mesleki tecrübe yılı, uzman-asistan dengesi açısından benzerdi (p>0,05). ASKB’li kadın hastanın yanlış tanı alma olasılığı ASKB’li erkek hasta ile karşılaştırıldığında yaklaşık 5,1 kat fazlaydı (Odds ratio=5,14 95%CI=2,41-10.93 z=4,257 p<0,001). SKB’li erkek hastanın yanlış tanı alma olasılığı SKB’li kadın hastadan yaklaşık 1,2 kat daha fazla olsa da, bu durum istatistiksel olarak anlamlı değildi (Odds ratio=1,19 95%CI=0,48-2,92 z=0,388 p=0,698). TARTIŞMA ve SONUÇ: ASKB’li kadın hastaların yanlış SKB tanısı alması çalışmamızda tanımlanmış bir sorundur. Bu durum, yani ASKB’li kadın hastaların SKB yanlış tanısı alması, endikasyonu olmayan psikoterapiler almasına, dirençli olarak değerlendirilmesine, SKB’nin "tedavi edilemez" olarak damgalanmasına neden olabilir. DSM baz alınarak yapılan kategorik değerlendirmelerin boyutsal yaklaşıma kıyasla daha sık yanlış tanıya neden olduğu ileri sürülmektedir. Anahtar Kelimeler: Antisosyal, borderline, sınırda, yanlılık