Akademik Veri Yönetim Sistemi
İnflamatuar Bağırsak Hastalığında Biyolojik İlaç Tedavisi, Özakyol Ayşegül, Editör, Türkiye Klinikleri, Ankara, ss.67-74, 2024
ÖZET İnflamatuar bağırsak hastalığı (İBH) tedavisi çok yönlü olup, hastalık tipi, ciddiyeti ve eşlik eden
komplikasyonlara göre belirlenir. Son 25 yıl içinde etkili tedavilerin geliştirilmesiyle, şu anki hedef "mukozal
iyileşme" haline gelmiştir. Biyolojik ajanların kullanıma girmesiyle, hastalık ilerlemesi, cerrahi
ihtiyacı ve hastaneye yatış oranları azalmıştır. Geliştirilen ilk büyük biyolojik ilaç sınıfı, anti-TNFα antikorlarıdır.
İnfliksimab ve adalimumab en bilinen, çocuklarda da kullanılan anti-TNFα ilaçlar olup, bunlar
dışında golimumab ve certolizumab pegol vardır. İnterlökin (IL)-12 ve IL-23 inhibitörlerinden
Ustekinumab p40 alt ünitesini hedeflerken, risankizumab, mirikizumab ve guselkumab ise p19 alt ünitesini
hedefleyerek etki eder. Başka bir biyolojik ilaç sınıfı olan anti-integrinlerden en bilineni vedolizumab
olup α4β7 integrini hedef alır. Etrolizumab ve abrilumab ise diğer anti-integrin ilaçlardır. İzleyen
yıllarda FDA tarafından birçok farklı endikasyon için 60'tan fazla yeni biyolojik ilaç onaylanmıştır. Teknik
olarak "biyolojik" olmasa da JAK-STAT inhibitörleri, sfingozin 1-fosfat (S1P) reseptör agonistleri,
antisense oligonükleotidler ve fosfodiesteraz 4 inhibitörleri gibi bazı yeni sentetik küçük protein molekülleri
biyolojiklerle aynı sınıflandırmada yer alır. İnflamatuar bağırsak hastalığının insidansı ve şiddeti
zamanla arttıkça, biyolojik ve yeni tedavilerdeki gelişmeler giderek daha önemli hale gelmektedir.
Anah tar Ke li me ler: Biyolojik ürünler; pediatrik inflamatuar bağırsak hastalığı;
Crohn hastalığı; kolit, ülseratif