TEORİ VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ 1, BÜLBÜL HANDAN,KAYALAR FİLİZ, Editör, Duvar Yayınları, İzmir, ss.120-146, 2024
Bibliyoterapi insan psikolojisinin edebî ürünler aracılığıyla
onarılmasıdır. Psikoloji bilimiyle yakından ilişkili olsa da son yıllarda
gelişimsel bibliyoterapi yönteminin, okullarda çocukların psikolojik gelişimlerini
desteklemek amacıyla kullanıldığını görmekteyiz. Kaynak erişiminin kolay ve
maliyetinin diğer terapi türlerine göre ucuz olması bibliyoterapi yönteminin
eğitim ortamlarında kullanımını yaygınlaştırmış. Gelişimsel bibliyoterapi,
eğitimcilerin, psikologların psikolojik danışmanların, kütüphanecilerin ve çocuk
gelişimi uzmanlarının rehberliğinde gerçekleştirilen, çocukların yaşamlarında
karşılaştıkları veya karşılaşabilecekleri sorunlara kitaplar aracılığıyla çözüm
bulunmasıdır. Kitaplar çocuğun yaşadığı durumu bir kurgu içerisinde yer vererek,
onun böyle bir durumla nasıl başa çıkabileceği konusunda öngörü sahibi olmasına
yardımcı olmaktadır. Kitapların
iyileştirici gücünden yararlanılan bu yönteminin en önemli aşaması çocuğun doğru
zamanda doğru kitapla buluşturulmadır. Gelişimsel bibliyoterapi çalışmalarında
çocuğun gelişim düzeyine uygun, ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikli
çocuk edebiyatı ürünlerinin seçilmesi gerekmektedir. Okumaya dayalı bu yöntem
Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın amaçlarından; temel dil becerilerinin
geliştirilmesi, okuma sevgisi ve okuma alışkanlığının kazandırılması, duygu,
düşünce ve hayal dünyalarının zenginleştirilmesi, etkili iletişim becerilerinin
gelişimini destekleyecektir.
Okuyucu, metinde geçen karakterle arasındaki benzer yönleri bulmaya çalışacak ve karakterin yaşadıkları ile kendi yaşantısı arasında bağ kurmasıyla bibliyoterapi süreci başlamış olacaktır. Bibliyoterapi özdeşim kurma aşamasıyla başlayıp katarsis (duyguların açığa çıkması), içgörü (öyküdeki karakterin sorunlarını çözmesi ile bireyinde kendi sorunlarının kalıcı olmadığını anlaması ve çözüm önerileri geliştirmesi) ve genelleme (bireyin yalnız olmadığını benzer durumları başkalarının da yaşayabileceğini anlaması) aşamalarıyla devam eden bir süreçtir. Bibliyoterapi yöntemini basit bir kitap okuma etkinliği olarak düşünmemek gerekir. Okuma süreci bibliyoterapinin yalnızca bir aşamasıdır. Okuma eylemi tamamlandıktan sonra araştırmacının rehberliğinde tartışma ve izleme çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar neticesinde bireyin sorununa çözüm bulması mümkün olacaktır