OKUMA KÜLTÜRÜ EDİNDİRME YÖNTEMİ OLARAK BİBLİYOTERAPİ VE UYGULAMALARI


Creative Commons License

Işık E., Demiral H.

TEORİ VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ 1, BÜLBÜL HANDAN,KAYALAR FİLİZ, Editör, Duvar Yayınları, İzmir, ss.120-146, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Duvar Yayınları
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Sayfa Sayıları: ss.120-146
  • Editörler: BÜLBÜL HANDAN,KAYALAR FİLİZ, Editör
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bibliyoterapi insan psikolojisinin edebî ürünler aracılığıyla onarılmasıdır. Psikoloji bilimiyle yakından ilişkili olsa da son yıllarda gelişimsel bibliyoterapi yönteminin, okullarda çocukların psikolojik gelişimlerini desteklemek amacıyla kullanıldığını görmekteyiz. Kaynak erişiminin kolay ve maliyetinin diğer terapi türlerine göre ucuz olması bibliyoterapi yönteminin eğitim ortamlarında kullanımını yaygınlaştırmış. Gelişimsel bibliyoterapi, eğitimcilerin, psikologların psikolojik danışmanların, kütüphanecilerin ve çocuk gelişimi uzmanlarının rehberliğinde gerçekleştirilen, çocukların yaşamlarında karşılaştıkları veya karşılaşabilecekleri sorunlara kitaplar aracılığıyla çözüm bulunmasıdır. Kitaplar çocuğun yaşadığı durumu bir kurgu içerisinde yer vererek, onun böyle bir durumla nasıl başa çıkabileceği konusunda öngörü sahibi olmasına yardımcı olmaktadır.  Kitapların iyileştirici gücünden yararlanılan bu yönteminin en önemli aşaması çocuğun doğru zamanda doğru kitapla buluşturulmadır. Gelişimsel bibliyoterapi çalışmalarında çocuğun gelişim düzeyine uygun, ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinin seçilmesi gerekmektedir. Okumaya dayalı bu yöntem Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın amaçlarından; temel dil becerilerinin geliştirilmesi, okuma sevgisi ve okuma alışkanlığının kazandırılması, duygu, düşünce ve hayal dünyalarının zenginleştirilmesi, etkili iletişim becerilerinin gelişimini destekleyecektir.

 Okuyucu, metinde geçen karakterle arasındaki benzer yönleri bulmaya çalışacak ve karakterin yaşadıkları ile kendi yaşantısı arasında bağ kurmasıyla bibliyoterapi süreci başlamış olacaktır. Bibliyoterapi özdeşim kurma aşamasıyla başlayıp katarsis (duyguların açığa çıkması), içgörü (öyküdeki karakterin sorunlarını çözmesi ile bireyinde kendi sorunlarının kalıcı olmadığını anlaması ve çözüm önerileri geliştirmesi) ve genelleme (bireyin yalnız olmadığını benzer durumları başkalarının da yaşayabileceğini anlaması) aşamalarıyla devam eden bir süreçtir. Bibliyoterapi yöntemini basit bir kitap okuma etkinliği olarak düşünmemek gerekir. Okuma süreci bibliyoterapinin yalnızca bir aşamasıdır. Okuma eylemi tamamlandıktan sonra araştırmacının rehberliğinde tartışma ve izleme çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar neticesinde bireyin sorununa çözüm bulması mümkün olacaktır