Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. Bilsel International World Scientific and Research Congress, İstanbul, Türkiye, 28 - 29 Aralık 2024, cilt.1, ss.233
Fasulye (Phaseolus vulgaris) bitkisi, ülkemizde ve dünyada önemli tarım ürünleri arasında yer almakta olup yetiştiriciliği esnasında biyotik ve abiyotik stres etmenlerine maruz kalmaktadır. Bu stres faktörleri, bitkide verim kaybı, büyümede gerilik, boy kısalığı ve nihayetinde kalite ve kantite kayıplarına yol açmaktadır. Biyotik stres etmenleri arasında hastalık ve zararlılar önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle bitki paraziti nematodlar, fasulye bitkisine önemli zararlar veren biyotik stres etmenleri arasında yer almaktadır. Bitki paraziti nematodlar arasında yer alan kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.), fasulye bitkisinin köklerinde urlanmalar oluşturarak zararlara neden olmaktadır. Ancak, kök-ur nematodlarının farklı fasulye genotipleri üzerindeki morfolojik ve moleküler etkileri henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Bu nedenle, bu yüksek lisans çalışması, kök-ur nematodu Meloidogyne javanica’nın bazı renkli fasulye genotiplerine enfeksiyonunun neden olduğu morfolojik değişiklikleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma sonucunda, bazı renkli fasulye genotiplerinin M. javanica ile etkileşimleri sırasında oluşan morfolojik değişiklikler belirlenmiş ve bitki köklerinde urlanmalar saptanmıştır. Ayrıca, kök ur nematodu M. javanica fasülye genotiplerinin gelişim parametreleri üzerinde olumsuz etkilerede neden olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma yüksek lisans tezinin bir kısmını oluşturmakta olup ülkemizde kök-ur nematodları ile renkli fasulye genotipleri arasındaki ilişkiyi daha detaylı anlamaya yönelik önemli bir adım olduğu ve gelecekte yapılacak çalışmalara öncülük edeceği düşünülmektedir.