Akut, akut tekrarlayan ve kronik pankreatit: Klinik, etiyolojik faktörler ve sonuçlar

14. Ulusal Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Kongresi, İskele, Kıbrıs (Kktc), 12 - 15 Mayıs 2022, ss.100

P-015

Murat Yağcı1, Yusuf Aydemir2, Zeren Barış2

1Niksar Devlet Hastanesi, Tokat

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji ve Hepatoloji BD.

Deneyim ve hedefler: Akut pankreatit (AP) ve tekrarlayan pankreatit [akut tekrarlayan (ARP) ve kronik pankreatit (KP)]

tanılarıyla izlenen hastaların klinik, laboratuvar ve görüntüleme bulgularının, etiyolojik faktörlerin ve izlem sonuçlarının

değerlendirilmesi amaçlandı.

Metotlar: Çalışmaya Ocak 2011 ile Ekim 2021 tarihleri arasında AP, ARP ve KP tanılarıyla izlenen hastalar alındı. Demografik

bilgiler, ilaç, travma ve enfeksiyon öyküsü, başvuru yakınmaları, klinik bulgular, laboratuvar sonuçları, görüntüleme

bulguları, genetik çalışmalar, uygulanan tedavi ve sonuçlar tıbbi kayıtlardan elde edildi. Akut, ARP ve KP tanımları için

INSPPIRE kriterleri kullanıldı.

Sonuçlar: Çalışma süresince 75 hasta (41 kız, ortalama yaş 11.5±4,3 yıl) çalışmaya dahil edildi. AP’li 46 (%61,3) ve

tekrarlayan pankreatitli 29 (%38,7) hasta [21 (%28) ARP ve 8 (%10,7) KP] vardı. AP’li hastalarda en yaygın neden travma

(%20) olup, bunu viral enfeksiyon (%12), ilaçlar (%10,7), safra yolu hastalığı (safra taşı/çamur) (%9,3) izledi. Tekrarlayan

pankreatitli (ARP ve KP) 29 hastanın 8’inde (%27,6) altta yatan genetik etiyolojiler (5’i PRSS1, 2’si SPINK1 ve 1’i CTRC) ve

5’inde (%17,2) pankreas divisium, 2’sinde (%6,9) pankreatobiliyer bileşke anomalisi ve 1’inde (%3,4) hipertrigliseridemi

saptandı. AP’li 16 hasta ile ARP ve KP’li 13 hastada etiyolojik faktör belirlenemedi. İzlemde 2 (%2,7) hastada pankreas

nekrozu, 9 hastada (%12) pankreas psödokisti gelişti. On hastaya endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi ve 1

hastaya cerrahi uygulandı. Pankreatik kanalda taş bulunan kronik pankreatitli bir hastaya ekstrakorporeal şok dalga

litotripsi sonrası ERCP yapılarak taş çıkarıldı. Mortalite oranı %2,7 olup, bir hasta multiple travma ve diğer hasta ise

lösemiye bağlı komplikasyonlar nedeniyle kaybedildi.

Kararlar: Akut, akut tekrarlayan ve kronik pankreatit formları, son yirmi yılda çocuklarda giderek daha fazla teşhis edilmektedir.

İleri genetik ve metabolik tarama ile çocukların çoğunda etiyoloji bulunsa da, hastaların yaklaşık üçte birinde

neden belirlenememiştir.

Anahtar Kelimeler: Akut pankreatit, akut tekrarlayan pankreatit, kronik pankreatit