Uluslararası Adalet Divanı’nın, evrensel bir yargı organı olarak uluslararası adalet idesini sağlamak bakımından etkinliğine ilişkin soru işareti ve eleştiriler süregiderken, literatürde son çeyrek asırdır Divan’ın insan hakları konularında önemli bir rol oynamaya başladığı yönünde görüşler artmıştır. Nitekim son yıllarda sayısı bu yönde artış gösteren başvurular da Divan’ın insan hakları konularıyla daha fazla alakadar olmaya başladığına ve bunun devamının gelebileceğine işaret etmektedir. Bu çalışma Divan ve insan hakları arasında sözü edilen türden olumlu bir gelişim ve katkı olduğu yönündeki argümanları ele alırken, konuya tarihsel bir süzgeçten ve görece temkinli yaklaşmaya çalışarak, ilk olarak bu konuda güncelliğini korumaya devam eden sınırlılıklara işaret edecektir. Bunun akabinde çalışma, bu gerçeklikleri elden bırakmadan, insan haklarını Divan nezdinde konu edinebilmeye ilişkin mevcut prosedürleri inceleyerek güncel gelişmeler ışığında bu yöndeki yeni stratejileri ve potansiyelleri bazı örneklerle ele alacaktır.
While the criticisms regarding the efficiency of the International Court of Justice, as a global jurisdiction organ in achieving the idea of universal justice, has been going on since its establishment; over the last quarter of a century, growing number of views have emphasized the importance of Court’s role with respect to human rights. Indeed, the increasing number of applications in recent years indicates that the Court is poised to become significantly more involved in human rights issues. In addressing the arguments for such a positive development and contribution between the Court and human rights, this paper will primarily try to approach the issue from a historical and relatively cautious perspective and will address the current remaining limitations. Notwithstanding these realities, the study will then examine the existing procedures for addressing human rights issues before the Court and will illustrate developments, new strategies, and potentials in this regard, particularly in light of some recent advancement.