Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi


Çeliker Ercan G.

13. Uluslararası Sosyal, Beşeri ve Eğitim Bilimleri Kongresi, İstanbul, Türkiye, 1 - 03 Aralık 2022, ss.207-214

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.207-214
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerini belirlemek ve çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Bu kapsamda öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyetlerine, sınıf düzeylerine, bölümlerine, günlük ekran kullanım sürelerine, aylık ortalama kitap okuma sayılarına ve anne-baba eğitim düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Tarama modelinde nicel olarak yürütülen bu araştırmanın örneklemini, 2022-2023 eğitim öğretim yılı güz yarıyılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde öğrenim gören ve uygun örnekleme yöntemi ile seçilen 355 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler, orijinali Faicone, Faicone ve Giancarlo (1998) tarafından geliştirilen ve Kökdemir (2003) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği aracılığıyla elde edilmiştir. Ölçeğin Türkçe’ye uyarlanmış hali, toplam 51 maddeden ve analitiktik, açık fikirlilik, meraklılık, kendine güven, doğruyu arama ve sistematiklik olmak üzere toplam 6 alt ölçekten oluşmaktadır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı (alfa) .88 olarak bulunmuştur. Elde edilen verilerin analizinde aritmetik ortalama ve yüzde dağılımı, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Yapılan analizler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin genel olarak düşük düzeyde olduğunu göstermiştir. Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin, ölçeğin alt boyutlarında cinsiyet, sınıf düzeyi, bölüm değişkenlerine göre farklılaştığı, anne-baba eğitim düzeyine göre ise farklılık göstermediği bulunmuştur. Sistematiklik ve kendine güven alt boyutu ile ekran kullanım süresi arasında ise düşük düzeyde ters yönde bir ilişki tespit edilmiştir.