Akademik Veri Yönetim Sistemi
20. Ulusal Rejyonal Anestezi Kongresi, Antalya, Türkiye, 9 - 12 Mayıs 2024, ss.89
Giriş ve Amaç: Katarakt cerrahisi genellikle ileri yaş grubunda ve günübirlik bir işlem olup rutin yaşama en erken zamanda dönüş önemli bir hedeftir. Bu bağlamda, işlem sonrası uyku kalitesinin düzeyi oldukça önem taşır. Postoperatif ağrı, uyku kalitesini etkileyen en temel sebeplerinden biri olmakla birlikte, cinsiyet, anksiyete, komorbidite, anestezi teknikleri, anestezi ilaçları ve postoperatif komplikasyonlar gibi başka faktörlerden de etkilenebilir (1). Katarakt cerrahisinde peribulbar veya sub-Tenon bloklar sıklıkla kullanılmaktadır (2). Literatürde, katarakt cerrahisinde peribulbar ve sub-Tenon anestezik tekniklerini uyku kalitesi açısından karşılaştıran bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, katarakt cerrahisi için peribulbar blok veya insizyonsuz sub-Tenon blok uygulanmış hastalarda postoperatif uyku kalitesinin değerlendirilmesidir.
Metod: Çalışmaya Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde peribulber veya sub-Tenon blok altında elektif katarakt cerrahisi uygulanan 67 erişkin hasta dahil edildi. Hastaların yaş, cinsiyet, ASA skorları, vücut kitle indeksi (VKİ), cerrahi data, uygulanan rejyonel blok tipi kaydedildi. Hastalar uygulanan rejyonel anestezi tekniğine göre iki gruba ayrıldı: peribulbar blok (n= 36) ve insizyonsuz sub-Tenon blok (n= 31). İki grup işlem öncesi, işlemin 15. Dakikası, cerrahi bitimi, postoperatif 3. Saat ve postoperatif 1. Gün göz kapağı hareketi, göz küresi hareketi (akinezi) ve minör komplikasyonlar (kemozis, peteşi, hemoraji ve vizüel durum) açısından karşılaştırıldı. Hastaların uyku kaliteleri, gece uykusunun derinliği, uykuya dalma süresi, uyanma sıklığı, uyandığında uyanık kalma süresi, uykunun kalitesini ve ortamdaki gürültü düzeyini değerlendiren 6 maddeden oluşan Richard-Campell Uyku Anketi (RCUA) ile postoperatif 1. günde değerlendirildi (3,4). İki rejyonel blok grubundaki hastalar uyku kalitesi açısından karşılaştırıldı.
Sonuçlar: Çalışmaya yaş ortalaması 67.9 olan 67 hasta dahil edildi. Her iki grup yaş, cinsiyet, BMI, ASA skoru, antikoagülan kullanımı, uygulanan cerrahi yöntem ve ameliyat süresi açısından benzerdi. Her iki grup arasında, işlem öncesi, işlemin 15. Dakikası, cerrahi bitimi, postoperatif 3. saat ve 1. gündeki kalp hızı, ortalama arter basıncı, SpO2 değerleri, Ramsey skorları ve Fasttrack skorları açısından farklılık saptanmadı. Peribulbar blok grubunda; idame anestezik ilaç uygulamasına (analjezik ve sedatif) daha fazla gerek duyuldu (p=0.032). İki grup işlem öncesi göz kapağı hareketi ve göz küresi hareketi açısından benzerdi. İnsizyonsuz sub-Tenon grubunda işlemin 15. Dakikasında ve cerrahi bitiminde daha iyi akinezi sağladığı görüldü. Bununla birlikte, kemozis ve hemoraji komplikasyonları işlemin 15. dakikası, cerrahi bitimi, postoperatif 3. saat ve postoperatif 1. gün insizyonsuz sub-Tenon grubunda daha fazla saptandı. Her iki grup uyku kalitesi açısından RCUA ile karşılaştırıldığında; ortamdaki gürültü düzeyi skoru (madde 6) benzerdi (p=0.843). Total RCUA skorları (p=0.396) ve genel algı düzeyi (p=0.254) açısından da her iki grup arasında anlamlı fark yoktu. Her iki grup arasında genel hasta memnuniyeti açısından fark saptanmadı.
Tartışma ve sonuç: Katarakt cerrahisinde göz küresinin akinezisinin ameliyatın başarısı için en önemli etkenlerden biri olduğu bilinmektedir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, insizyonsuz sub-Tenon blok peribulbar bloğa göre daha iyi bir akinezi sağladı. Bu bulgu literatür ile uyumlu idi (5). Bununla birlikte, insizyonsuz sub-Tenon grubu hastalarda kemozis ve subkonjuktival hemoraji daha fazla oranda görüldü. Ancak bu komplikasyonlar minör etkili ve geçicidir ve klinik önemi azdır (2). Diğer yandan, peribulbar blok grubunda idame anestezik ilaç uygulamasına (analjezik ve sedatif) daha fazla gereksinim duyuldu ki bu sonuç da insizyonsuz sub-Tenon bloğun bu anlamda üstünlüğünü gösterdi. Son olarak, postoperatif uyku kalitesi açısından her iki rejyonel blok teknikleri istatistiksel olarak benzer olmasına karşın, çalışmamızın bu iki blok tekniğini uyku kalitesi açısından değerlendiren ilk çalışma olması açısından değerli olduğunu düşünüyoruz.
Anahtar sözcükler: Katarakt cerrahisi, peribulbar blok, insizyonsuz sub-Tenon blok, postoperatif uyku kalitesi
Referanslar:
1. Yang D, Yang L, Li Q, Zuo Y. Pharmacotherapy for improving postoperative sleep quality: a protocol for a systematic review and network meta-analysis. BMJ open. 2023;13(2):e069724.
2. Palte HD. Ophthalmic regional blocks: management, challenges, and solutions. Local Reg Anesth. 2015;8:57-70.
3. Özlü ZK, Özer N. Richard-campbell uyku ölçeği geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2015;2:29-32.
4. Biazim SK, Souza DA, Carraro Junior H, Richards K, Valderramas S. The Richards-Campbell Sleep Questionnaire and Sleep in the Intensive Care Unit Questionnaire: translation to Portuguese and cross-cultural adaptation for use in Brazil. J Bras Pneumol. 2020;46(4):e20180237.
5. Antony RM, Kamath AR, Jeganathan S, Rodrigues GR. A comparison of sub-tenon block with peribulbar block in small-incision cataract surgery. Indian J Ophthalmol. 2022;70(11):3840-3.