Sağlık personellerinin tele-sağlık uygulamalarını benimsemesinde kolaylaştırıcılar ve engeller: Sistematik derleme


Karaca A., Örsal Ö., Duru P.

Journal of Nursology, cilt.25, sa.2, ss.168-176, 2022 (Scopus) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 25 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.5152/janhs.2022.957610
  • Dergi Adı: Journal of Nursology
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, CINAHL, EBSCO Education Source, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.168-176
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu sistematik derlemede, tele-sağlık uygulamaları aracılığıyla sunulan sağlık bakım uygulamalarının sağlık personelleri tarafından benimsenmesindeki kolaylaştırıcı faktörler ile engel oluşturan faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Konu ile ilgili literatür taraması PubMed, Cochrane, Science Direct, Web of Science, ProQuest Central ve Google Scholar veri tabanlarında 01 Mart-01 Mayıs 2021 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmanın dahil edilme ve dışlanma kriterleri Nüfus, Müdahale, Karşılaştırma, Sonuçlar ve Çalışma (PICOS) uygun olacak şekilde belirlenmiş, sistematik derlemeye sadece hakemli dergilerde yayınlanan ve tam metnine ulaşılan araştırmalar dahil edilmiştir. Çalışmaların yanlılık riski değerlendirmesinde, “Randomize çalışmalar için revize edilmiş Cochrane yanlılık riski aracı (RoB 2)” ve “Bias Risk Değerlendirme Aracı- Kesitsel Araştırmalar (BiRAT-CS)”dan yararlanılmıştır. Çalışmalar arası farklılıklar söz konusu olduğundan anlatı sentezi kullanılmıştır. Çalışmaya 9 makale dahil edilmiştir. İncelenen çalışmalardaki toplam katılımcı sayısı 1398 olup, büyük çoğunluğu hemşirelerden (n=1133) oluşmaktadır. Sağlık personellerinin tele-sağlık uygulamalarını benimsemesinde en fazla vurgulanan ilk 4 kolaylaştırıcı faktörün; hasta izlemini kolaylaştırması, sürekli eğitim fırsatı sunması, sağlık personellerinin performanslarını olumlu olarak etkilemesi ve teknolojik açıdan ilerleme sağlaması olduğu görülmüştür. Engelleyici faktör olarak ise, en çok finansal desteklerin yetersiz oluşu ile karşılaşılmakta, bu durumu uygulama kullanımındaki teknik aksaklıklar ve uygulamayı kullanan kişilerin kişisel farklılıkları takip etmektedir. Gözden geçirilen 9 çalışmada sağlık personellerinin tele-sağlık uygulama kullanım durumlarındaki memnuniyet düzeyleri ölçülmüş ve 6 çalışmada yüksek olarak değerlendirilmiştir. İlgili çalışmaların sayılarının artması teknolojik ilerlemelere paralellik sağlamak adına önemlidir.