Akademik Veri Yönetim Sistemi
ULUSLARARASI DORLİON AKADEMİK SOSYAL ARAŞTIRMALAR DERGİSİ (DASAD), cilt.1, sa.1, ss.93-130, 2023 (Hakemli Dergi)
Bektaşilikle
ilgili inanç ve uygulamalar sistemi bir tür kurtuluş teolojisine karşılık
geliyor gibi görünürken, Bektaşi gruplarının yapısı, geleneksel olarak
karizmatik gruplar olarak bilinen dini örgütlenme türüne az çok karşılık
gelmektedir. Bu nedenle ruhani eğilimlerinin zaman zaman sosyal, kültürel ve
ulusal perspektiflerle bağlantı kurması ve buluşması anlaşılabilir hale
gelmektedir. Buna karşılık daha önce haksızlığa uğramış dinî bir azınlığın
üyeleri, toplumun genelinde bir dereceye kadar dinî ve siyasi saygınlık
kazandığında; heterodoksi ve kurtuluş teolojisi doktrinleri artık arka planda
kalacaktır. Nihayetinde ise, ruhani reform ve toplumsal hareketin heterodoks
destekçilerinin mirasçıları, meşru bir otoritenin takipçileri ve sadık
savunucularına dönüşür, siyasi rejim tarafından desteği aranan kurumsallaşmış
bir ortodoksinin sözcüleri haline gelirler.
The system of beliefs and
practices related to Bektashism seems to have cor-responded to a kind of liberation
theology, whereas the structure of Bektashi groups corresponded more or less to
the type of religious organization conven-tionally known as charismatic groups.
It becomes understandable therefore that their spiritual tendency could at
times connect with and meet social, cultural and national perspectives. In
turn, when members of the previously persecuted reli-gious minority will
acquire a degree of religious and political respectability within society at
large, the doctrines of heterodoxy and liberation theology fade into the
background. In the end, the heirs of the heterodox promoters of spiritual
reform and social movement turn into followers and faithful defenders of a
legitimate authority. They become the spokespeople for an institutionalized orthodoxy
whose support is sought by the political regime.