Akademik Veri Yönetim Sistemi
15. Ulusal Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Kongresi, Trabzon, Türkiye, 30 Mayıs - 02 Haziran 2024, ss.81-82, (Özet Bildiri)
Amaç: Çocuklarda ESPGHAN rehberinin önerdiği biyopsisiz çölyak hastalığı (ÇH) tanı yönteminin Türkiye’deki birçok gast
roenteroloji merkezinde rutin olarak uygulanmadığı görülmektedir. Çalışmamızda, biyopsi ile tanı almış fakat ESPGHAN
kriterlerine göre biyopsisiz tanı koyma kriterlerini karşılayan hastaları geriye dönük olarak değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Son 5 yıl içinde bölümümüzde ÇH tanısı almış 180 hastanın 79’u biyopsisiz tanı için ESPGHAN kriterlerini karşıla
maktaydı. Tüm hastalara tanı anında duodenum, bulbus, antrum, korpus ve özofagusun rutin biyopsileri yapılmıştı. Hasta
ların çölyak belirteçleri, klinik bulguları, endoskopik ve histopatolojik bulguları geriye dönük olarak incelendi.
Bulgular: Tanı anındaki hastaların ortalama yaşı 7,48±4 yıl (2-17y) idi (E/K: 38/41). Başvuru semptomları büyüme geriliği
(%31,6, 25 hasta), karın ağrısı (%22,8, 18 hasta), ishal (%8,9, 7 hasta) ve kabızlık (%8,9, 7 hasta) idi. Yirmi hasta (%25,3)
tarama ile tanı almıştı.77 hastada endoskopik bulgular çölyak hastalığını düşündürürken, 2 hastada endoskopi sonuçları
normaldi. Endoskopi sırasında 19 hastada çölyak dışı bulgular gözlemlendi. Tüm hastaların histopatolojik bulguları, bir
hastanın duodenum ve bulbus biyopsisi normal olmak üzere, Marsh 3 ile uyumluydu. 24 hastada çölyak dışı histopatolojik
bulgular saptandı (Tablo 1). Histopatolojik bulguları çölyak hastalığı açısından normal bulunan bir hastanın 4 aylık takip
sonunda DTG IgA düzeyinin negatifleştiği görülmüştür.
Çölyak hastalarının tanı anındaki bulguları
Hasta sayısı
n=79 (n, (%))
Endoskopik bulgular
Çölyak hastalığı ile uyumlu bulgular
Normal bulgular
Duodenal mukozal atrofi dışındaki bulgular
antral gastrit
pangastrit
eozinofilik özofajit
pankreatik rest
antral polip
bezoar
intestinal lenfanjiektazi
Histopatolojik bulgular
Marsh sınıflandırması
Marsh 3a
Marsh 3b
Marsh 3c
Marsh 0
Diğer histopatolojik bulgular
duodenumda gastrik metaplazi
H. pylori gastriti
eozinofilik özofajit
lenfositik gastrit
77 (97,5%)
2 (2,5%)
13 (16,4%)
1 (1,3%)
1 (1,3%)
1 (1,3%)
1 (1,3%)
1 (1,3%)
1 (1,3%)
13 (16,5%)
39 (49,3%)
16 (20,2%)
1 (1,3%)
13 (16,5%)
12 (15,2%)
7 (8,8%)
2 (2,5%)
1 (1,3%)
antrumda hiperplastik polip
antrumda intestinal metaplazi
1 (1,3%)
1 (1,3%)
81
15. ULUSAL
ÇOCUK GASTROENTEROLOJİ, HEPATOLOJİ ve BESLENME KONGRESİ
30 MAYIS - 2 HAZİRAN 2024
RAMADA PLAZA by WYNDHAM, TRABZON
Sonuç: Biyopsisiz yöntem, hastaların büyük çoğunluğunda doğru bir tanı sağlamasına rağmen, endemik bölgelerde H.
pylori tanısı veya eozinofilik özofajit gibi özgül tedaviler gerektiren durumların gözden kaçabileceği görülmektedir. Ayrıca,
nadir de olsa, yanlış ÇH tanısı koyulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: çölyak hastalığı, biyopsisiz tanı