Akademik Veri Yönetim Sistemi
45.Ulusal Radyoloji Kongresi, Antalya, Türkiye, 12 - 16 Kasım 2024, ss.1
Giriş: Pankreastaki yağ fraksiyonunun (YF) belirlenmesi yağlı pankreas (YP)’ın anlaşılmasını, çeşitli durum ve hastalıklarla ilişkisini, klinik önemini belirlemek açısından kritik bilgiler sağlayabilir. Pankreatik dokunun histolojik analizi teorik olarak pankreatik yağın en güvenilir ölçümüdür ancak getireceği riskler nedeniyle, klinik olarak kullanılması olası görünmemektedir (1-3). Volümetrik YF haritası sekansı (IDEAL IQ) MRG, yağı nesnel olarak ölçer ve klinik uygulamada yağı tahmin etmek kullanılmaktadır. Kontrendikasyonlar nedeniyle her hastaya MRG çekimi mümkün olmayabilir. Buna ek BT’ye göre ulaşımı daha zor, daha pahalı, özel yazılım ve değerlendirilmesi deneyim gerektiren bir incelemedir. MRG ile belirlenen YF’nun kantitatif BT verileri ile korelasyonunu değerlendirmek, çeşitli nedenlerle MRG incelemesi gerçekleştirilemeyen hastalarda BT verilerinden pankreas yağ değerlendirmesinin ne kadar güvenilir olduğunu ve bu amaçla kullanılıp kullanılamayacağını gösterebilir. Ek olarak çeşitli nedenlerle gerçekleştirilen BT’lerde YP’nin farkındalığının sağlanması ve bu patolojinin daha iyi anlaşılması açısından önemlidir.
Materyal Metod: 01.01.2020-15.02.2024 yılları arasında karaciğer donör adayı olması nedeniyle trifazik BT ve IDEAL IQ sekansı içeren karaciğer MRG incelemesi gerçekleştirilmiş hastaların görüntüleri tarandı. MRG ve BT (kontrastsız, arteriyel, portal) incelemelerinde iki gözlemci tarafından pankreasın baş, gövde ve kuyruk kesiminin her birinden ikişer kez 1-1,3 cm2’lik ROI kullanılarak ölçümler yapıldı, ortalaması kaydedildi (Resim 1,2). Kontrastsız BT incelemesinde pankreasın her üç bölgesi için histogram analizi yapıldı, (-30/-190 HU) arasındaki piksel yüzdesi hesaplandı, ölçümler ikişer kez yapılıp ortalaması alındı, ve yağ yüzdesi bulundu (Resim 3). Hem MRG hem de BT ölçümleri için gözlemciler arası uyum ICC ile değerlendirildi. MRG’de hesaplanan YF ile kontrastsız, arteriyel, portal fazdaki BT dansite değerleri ve histogram analizindeki yüzde değeri arasındaki korelasyon Pearson korelasyon analizi ile test edildi.
Bulgular: Çalışmaya dokuz kadın, 21 erkek toplamda 30 hasta dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 34,43 ± 8,55 yıldı. Gözlemciler arası uyum mükemmeldi (Tablo 1). MRG YF ile BT fazları ve histogram verilerinin korelasyonu değerlendirildiğinde, kontrastsız faz değerleri ile negatif güçlü, histogram yüzdeleri ile pozitif orta dereceli ilişki mevcuttu (Tablo 2).
Tartışma ve Sonuç: Literatürde Janssens ve ark. yapay zeka asiste tüm pankreası içeren MRG YF ile kontrastsız BT dansitesi arasında negatif güçlü korelasyon bulmuştur. Yao ve ark. kantitatif BT (yağ yüzdesi) ile MRG YF arasında iyi korelasyon bulmuşlar çalışmalarında kemik mineral dansitesi için geliştirilmiş bir software’i pankreas için modifiye ederek kullanmışlardır. Tanabe ve ark. da kontrastsız BT dansitesi ile MRG arasında güçlü negatif korelasyon bulmuş, YF için -30, -20 ve -10 eşik değerlerini kullanmış ve -20 eşik değerini önermişlerdir. Bu çalışmada bulgular literatür verileri ile koreledir. Tanabe ve ark. göre BT histogram ile MRG korelasyon katsayı bu çalışmada daha düşüktür, bunun nedeni kullanılan eşik değer farklılıkları ve onların çalışmasında tüm pankreas volümünün kullanılmış olması olabilir. Sonuç olarak hem kontrastsız BT dansite değerleri hem de histogram sonuçları MRG YF ile korelasyon göstermektedir. Kontrastsız BT değerleri hem de daha kolay uygulanabilir, hem de daha iyi korelasyon gösterdiğininden bu amaçla tercih edilebilir.