10th International Hippocrates Congress on Medical and Health Sciences , Adana, Turkey, 16 - 17 December 2022, pp.152
Türkiye’deki Hekimlerin Kalıtsal Aritmiler ile İlgili Farkındalık ve Bilgi Düzeyi
Ayşe SÜLÜ, Gürkan AVDAN, Hacer GÜRSOY, Hacer ERBAY
Giriş: Kalıtımsal aritmiler nadir görülmekle birlikte ani ölüme neden olabildiği için önem arz etmektedir. Kırk yaş altı otopsi negatif ani kardiyak ölümlerin %50-60’i aritmojenik nedenlidir. Bu ölümlerin büyük bir kısmını kalıtsal aritmiler oluşturmaktadır. İnsidansının bildirilenden daha fazla olduğu düşünülmektedir. Hastaların tanı alması ve aile taraması ile asemptomatik vakaların erken tespiti ve tedavisi ile kalıtsal kardiyak aritmilere bağlı ani kardiyak ölüm önlenebilir. Bu anket çalışmasında amacımız hekimlerin bu konuda farkındalık ve temel bilgi düzeylerini değerlendirmektir.
Metod: Araştırma 30 soruluk anket çalışması olarak planlandı. Anket Google Forms Web uygulaması kullanılarak hazırlanıp, hekim olduğu bilinen kişilere elektronik posta veya akıllı telefonların WhatsApp uygulaması ile anket formu gönderilecek ve geri dönüş yapanların sorulara verdiği cevaplar SPSS istatistik paket programı kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: Anket 1500 hekime gönderildi ancak geri dönüş yapan 99 hekimin verdiği cevaplar çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya katılan hekimlerin sosyodemografik ve mesleki verileri tablo 1 de verildi. Hekimlerin %61,6 sı özgeçmiş ve soygeçmiş sorgulamasında ani ölüm öyküsünü ilişkili olabilecek semptom varlığında yaptığı ve %46,5 i medikal tedaviler öncesi kalıtsal aritmi sorgulaması yaptığı yanıtı verdi. Sağırlık olan hastada %43,4 ü elektrokardiyografi değerlendirmesi yaptığı yanıtını verdi. Hekimlerin %20,2 sının ani ölüm nedeni ile değerlendirilen kişilere moleküler otopsi ve %49,5 hekimin ise hasta yakınlarına tarama önerdiği yanıtı alındı. Hekimlerin bilgi düzeyini ölçen 12 sonunun olduğu ankette doğru yanıt sayısı ortalama 5,27±2,17 soru idi.
Sonuç: Kalıtsal aritmiler hayatı tehdit eden durumlar olup ani ölüm ile sonuçlanabilir. Ülkemizdeki farklı alanlarda çalışan hekimlerin kalıtsal aritmiler ile ilgili eğitim oranı oldukça düşük olup, hekimler kendi bilgi düzeylerini de düşük olarak değerlendirmişlerdir. Farkındalık ve bilgi düzeyleri de ortalama düzeyin altında bulunmuştur. Hekimlerin kalıtsal aritmiler konusunda bilgi ve farkındalıklarını arttırmak için eğitim ve çalışmalara ihtiyaç vardır.
Tablo 1. Hekimlerin demografik verileri ve farkındalık ve bilgi düzeyleri
| Ortalama± standart sapma |
Yaş | 37,42 ±7.29 |
Mesleki tecrübe (yıl) | 12,69 ±7,61 |
Cinsiyet (K) | %67,7 |
Hekimin kendi bilgi düzeyini değerlendirmesi (1-10) | 3.95 ±2,17 |
Ünvan (%) |
|
Pratisyen | 10,1 |
Asistan | 20.2 |
Uzman | 47.5 |
Öğretim üyesi | 22.2 |
Bölüm (%) |
|
Çocuk sağlığı ve hastalıkları | 29,3 |
Acil tıp | 7,1 |
Aile hekimi | 10,1 |
Kardiyoloji | 3 |
Diğer | 50,5 |
Çalıştığı kurum (%) |
|
Devlet hastanesi | 41,4 |
Üniversite hastanesi | 41,4 |
Özel hastane | 7,1 |
Diğer | 10,1 |
Eğitim almış olmak (%) | 24.2 |
Kaynaklar
1- Skinner RJ, Winbo A, Abrams D, Vohra J, Wilde AA. Channelopathies that lead to sudden cardiac death: clinical and genetic aspects. Heart, Lung and Circ 2019;28: 22-30
2- Offerhause JA, Bezzina CR, Wilde AAM. Epidemiology of inherited arrhythmias. Nat Rev Card 2019 oct 3
3- Semsarian C, Ingles J, Wilde AAM. Sudden cardiac death in the young: the molecular autopsy and a practical approach to surviving relatives. Eur Heart J 2015;36:1290-1296.
4- Şahin Y, Fedakar R, Gök E, Şen A, Akdeniz C, Tuzcu V. Ani kardiyak ölümlerde moleküler otopsinin önemi. J For Med 2016; 30(2): 162-169
5- Huisma FF, Potts JE, Gibbs KA, Sanatani S. Assessing the knowledge of sudden unexpected death in the young among Canadian medical students and recent graduates: a cross-sectional study. BMJ open 2012; 2: 1-6.