Akademik Veri Yönetim Sistemi
Periodicum Iuris, cilt.3, sa.1, ss.97-122, 2025 (Hakemli Dergi)
ÖZET Anonim ve limited şirketler, bir ya da daha fazla ortak tarafından kurulabilir. Ortaksız şirkette ise, şirketin kendisinden başka, gerçek ya da tüzel kişi, tek bir pay sahibi dahi bulunmaz. Ortaksız şirkete yol açan olgulara genel olarak bakıldığında, bunların tamamının çeşitli sebeplerle, şirket paylarının şirkete geçmesine sebep olan hususlar olduğu görülür. Şirketin bütün payları şirkette toplandığında, şirket tüzel kişiliğinden başka gerçek ya da tüzel kişi ortak bulunmaz. Hiçbir ortağın bulunmadığı şirket kavramının, son derece sınırda bir hukuki tartışmayı gerektirdiği şüphesizdir. Nitekim hem Türk hem Alman hukuku öğretilerinde, bir şirketin ortaksız olup olamayacağı ve şirketin ortaksız olmasına yol açan işlemlerin nelere sebep olacağı uzun yıllar tartışılmıştır. Bu çalışmada da ortaksız şirkete kavramsal çerçevede temas edildikten sonra, bir şirketi ortaksız bir pay sahipliği yapısına nelerin getireceği üzerinde durulacak ve ardından öğretideki görüşlere değinilerek, kendi tespitlerimiz sunulacaktır.
ABSTRACT Joint-stock and limited liability companies can be established by one or more shareholders. However, in a company without shareholders, there is no individual or legal entity holding even a single share, aside from the company itself. Examining the circumstances leading to a shareholder-less company reveals that all such instances are typically situations in which company shares have, for various reasons, reverted to the company. When all shares are consolidated within the company, no individual or legal entity exists as a shareholder outside of the company's legal personality. The concept of a company with no shareholders undoubtedly requires an intensely nuanced legal debate. Indeed, both Turkish and German legal doctrines have long discussed whether a company can exist without shareholders and the implications of transfers that lead to shareholder-absent companies. This study will first address the conceptual framework of shareholder-less companies, then examine the conditions that might lead a company to adopt such a structure, and subsequently provide our own assessments by referencing perspectives within the legal literature.