Çölyak hastalığında mukozal atrofi ve remisyonun değerlendirilmesinde HMGB1

14. Ulusal Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Kongresi, İskele, Kıbrıs (Kktc), 12 - 15 Mayıs 2022, ss.31

SS-06

Çölyak Hastalığında Mukozal Atrofi ve Remisyonun değerlendirilmesinde HMGB1

Murat Yağcı1, Yusuf Aydemir2, Zeren Barış2

1Niksar Devlet Hastanesi, Tokat

2Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji ve Hepatoloji BD.

Amaç: Nekrotik hücreler ve aktive makrofajlar tarafından salgılanan bir sitokin olan High Mobility Group Box-1 (HMGB-

1), çölyak hastalığında (ÇH) inflamatuvar sürecin başlamasına katkıda bulunur. HMGB-1, ÇH’de mukozal hasarın derecesini

gösterebilir. Bu çalışmada ÇH’de HMGB-1 düzeyleri ile klinik, laboratuvar ve histopatolojik bulguları arasındaki

ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı.

Metotlar: Çalışma yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiş 3 gruptan oluşturuldu; yeni tanı konmuş çölyak hastaları (grup

1, n=36), remisyondaki çölyak hastaları (grup 2, n=36) ve sağlıklı kontrol grubu (grup 3, n=36). Bilinen bağırsak patolojileri,

inflamatuvar ve/veya otoimmün hastalıkları olanlar çalışma dışı bırakıldı. Serum örneği, HMGB-1 seviyeleri

çalışılana kadar -20 ˚C’de saklandı.

Sonuçlar: Ortalama yaş grup 1’de 9,41±3,90 yıl, grup 2’de 9,91±3,36 yıl ve grup 3’te 9,56±4,00 yıl olup, gruplar arasında

yaş açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p=0,844). HMGB-1 düzeyi ortancası hasta grubunda 36,63 (17,98-

54,72) ng/ml, remisyon grubunda 20,31 (16,89-29,79) ng/ml ve kontrol grubunda 20,38 (17,54-24,53) ng/ml olarak bulundu.

Gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p=0,001). Gruplar ikili olarak karşılaştırıldığında hasta ve

remisyon grupları (p=0,028) ile hasta ve kontrol grupları (p=0,012) arasında anlamlı fark var iken, remisyon ve kontrol

grupları (p=0,744) arasında anlamlı fark yoktu. HMGB-1 düzeyleri, Marsh skoru tip 3a ve tip 3b olan hastalarda Marsh

skoru tip 3c olan hastalara göre anlamlı derecede düşüktü. (sırasıyla p=0,009 ve p=0,065). Doku transglutaminaz Ig A

(TTG IgA) düzeyi normalin üst sınırının 10 katından daha düşük olan hastalarda HMGB-1 düzeyleri, TTG IgA’sı normalin

üst sınırının 10 katından yüksek olan hastalardan önemli ölçüde düşüktü (p=0.03). Grup 1’de HMGB-1 seviyeleri, anti-endomysium

IgA (EMA IgA) antikor seviyeleri ile pozitif korelasyon gösterdi (p=0,001).

Kararlar: Sonuç olarak, HMGB-1 ÇH’de tanı anında remisyondaki hastalara göre yüksek ve remisyondaki hastalarda ise

sağlıklı kontrollere göre benzer düzeylerde bulundu. DTG-Ig A, EMA IgA seviyeleri ve mukozal atrofi derecesi ile iyi bir

korelasyona sahip olduğu görüldü. Çölyak hastalığında tanıda, atrofi dercesi ve remisyon değerlendirmesinde kullanılabilir

bir belirteç olabileceği düşünüldü.

Anahtar Kelimeler: Çölyak hastalığı, HMGB-1, inflamasyon