Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Manyetik Rezonans Derneği 28. Yıllık Bilimsel Toplantısı, Ankara, Türkiye, 16 - 18 Mayıs 2024, ss.17
Amaç: Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı (ODPBH) en sık görülen kalıtımsal böbrek hastalığı olup böbreklerde kistik bü- yüme ve böbrek fonksiyonlarında bozulma ile karakterize sistemik ve ilerleyici bir hastalıktır. Kronik böbrek hastalığında (KBH), yetersiz beslenme prevalansı artar. Sarkopeni ise kas kuvveti ve kütlesinde kaybı ifade eder ve nutrisyonel durumun bir göstergesidir. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ile hesaplanan psoas kas alanlarının hastanın boyunun karesine bölünmesiyle elde edilen sarkopeni in- deksi (Sİ) ise sarkopeniyi objektif ve kantitatif bir şekilde göstermektedir. Bu çalışmada, ODPHB hastalarında sarkopeni durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya 2017 ile 2024 yılları arasında, ODPBH ne- deniyle total böbrek hacmi (TBH) hesaplanması endikasyonuyla, abdomen MRG gerçekleştirilmiş hastalar alındı. Hastaların demografik verileri (cinsiyet, yaş, boy, KBH evresi) ile laboratuvar Bulguları (üre, kreatinin, GFR) kaydedildi. MRG incelemelerinden TBH hesaplana- rak (Resim 1) Mayo sınıflaması yapıldı. Psoas kas alanları (sağ ve sol alanın toplanmasıyla elde olunur) L3 vertebra seviyesinden Region of Interest (ROI) kullanarak serbest el yöntemi ile kas sınırlarının manuel olarak çizilmesiyle belirlendi (Resim 2) ve Sİ hesaplandı. Literatürde belirtilen cut-off değerler kullanılarak (kadınlarda 3,56 cm2/m2, erkeklerde 5,40 cm2/m2) sarkopeni prevelansı belirlendi (1). Sİ ile boy, yaş, TBH, GFR, KBH evresi ve Mayo sınıflaması ara- sındaki ilişki araştırıldı.
Bulgular: Çalışmaya dışlanma kriteleri sonrasında kalan 72 (35 kadın, 37 erkek) hasta dahil edildi. Çalışma popülasyonunda sar- kopeni prevelansı %33,3 (n=24) olup, cinsiyetler arasında farklılık gösteriyordu (p=0,04). Demografik veriler, laboratuvar Bulguları, Sİ ve TBH ile ilgili sonuçlar Tablo 1’de gösterilmiştir. Sİ ile yaş ara- sında negatif zayıf ilişki (p=0,02, r=-0,270), boy arasında orta dü- zeyde pozitif ilişki (p=0,001, r=0,46) saptandı. Sİ ile TBH, GFR, KBH evresi ve Mayo sınıflaması arasında ilişki saptanmadı (p=0,21, p=0,95, p=0,41, p=0,16, sırasıyla).
Tartışma ve Sonuç: Bu çalışmada ODPBH’ında sarkopeni pre- velansı % 33,3 bulunmuş olup kadınlarda daha yaygındı. KB hasta- ları, malnutrisyon açısından risk altında olup bir meta analizde diyaliz hastalarında sarkopeni prevelansı % 28,5 bildirilmiş, mortalite artışı ile ilişkili bulunmuştur (2). Ryu ve ark. böbrek fonksiyonu nispeten iyi olan ayaktan ODPB hastalarının %30’unda beslenme riski tespit et- miş, batın içi organomegalinin böbrek fonksiyonundaki bozulmadan bağımsız olarak beslenme durumuyla ilişkili olduğunu bulmuştur (3). Literatürü destekler şekilde bizim çalışmamızda da ODPB hastaların- da sarkopeni oldukça yaygın bulunmuştur, bu yaygınlık KBH evresi, Mayo sınıflaması, TBH ve GFR’den bağımsızdır. Bu hasta grubunda sarkopeninin tespiti artmış mortalite riskinin önlenebilmesi açısından hasta yönetimine katkıda bulunabilir.
Anahtar Kelimeler: Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı, Sarkopeni, Manyetik Rezonans Görüntüleme