Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜRK KLİNİK BİYOKİMYA DERNEĞİ XXV. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi, Antalya, Türkiye, 8 - 11 Mayıs 2025, cilt.23, ss.43, (Özet Bildiri)
Amaç: Demir eksikliği anemisi (DEA), gelişmekte olan ülkelerde en sık görülen anemi türlerindendir. En önemli nedeni, artan gereksinimler nedeniyle gıda eksikliği, ergenlik ve hamileliktir. Demir eksikliğinin serum göstergeleri düşük ferritin, düşük demir, artmış total demir bağlama kapasitesi, artmış eritrosit protoporfirini ve artmış transferrin bağlayan reseptörlerdir. Serum ferritini demir eksikliğinin erken dönemde belirlenmesinde kullanılan bir parametredir, ancak ferritin aynı zamanda enfeksiyon veya inflamasyon varlığında artış gösteren bir akut faz reaktanı olması, bu amaçla kullanımını kısıtlamaktadır. Demir metabolizmasını değerlendirilmesi için çeşitli otomatik hematoloji analizörlerinde yeni retikülosit ve eritrosit parametreleri mevcuttur. Sysmex otomatik hematoloji analizöründe mevcut parametrelerden biri olan mikrositer eritrositlerin yüzdesi (Mikro-R), 80fL’nin altında olan eritrosit yüzdesini göstermektedir. Bu çalışmanın amacı Mikro-R’nin DEA tanısında kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Yöntem: Çalışmada, Eylül 2024 – Mart 2025 tarihleri arasında aynı anda hemogram, biyokimya ve hormon sonuçları olan 18-65 yaş arası CRP’si normal, ferritin ve lökosit değerleri yaş ve cinsiyete göre belirlenmiş üst referans sınırını aşmayan 6223 kadın ve 3341 erkek hasta sonucu retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Hastalar, Hb (hemoglobin), MCV (mean corpuscular volume) ve ferritin düzeylerine göre, her iki cinsiyette ayrı ayrı, mikrositer anemisi olan ve anemisi olmayanlar, DEA’sı olan ve DEA’sı olmayan mikrositer anemililer, Hb normal olan hastalardan da ferritini düşük ve ferritini normal olanlar olmak üzere 3 farklı klinik duruma göre değerlendirildi. Bulgular-Sonuç: Mikro-R her iki cinsiyette mikrositer anemisi olanlarda anemisi olmayanlara göre, DEA’sı olanlarda DEA’sı olmayan mikrositer anemililere göre ve Hb normal olan hastalardan da ferritini düşük olanlarda ferritini normal olanlara göre yüksek bulunmuştur. Mikro-R parametresinin Spearman korelasyon sonuçları tüm gruplar içinde hem kadın hem de erkek hastalar için bakıldığında Hb, MCV ve ferritin ile negatif bir ilişki bulundu (p<0,001; sırasıyla kadın hastalar için r=-0,391, r=-0,915, r=-0,408; erkek hastalar için r=-0,219, r=-0,894, r=-0,235). Mikrositer anemilerde tanısal bir belirteç olarak kullanılan Mikro-R, DEA’ya bağlı mikrositer anemide ayrıca Hb normal, ferritin düşük ve normal olan klinik durumda daha yüksek bulunduğundan DEA tanısında kullanılabilecek daha spesifik parametre olabileceği düşünülmektedir. Bu konuda ileri çalışmalar gerekmektedir.