Akademik Veri Yönetim Sistemi
XXIII. Ulusal Klinik Biyokimya Kongresi, Antalya, Türkiye, 27 - 30 Nisan 2023, ss.227
Amaç: Doğru ve güvenilir test sonucu sağlık sisteminin çekirdeğini oluşturur. Altı sigma laboratuvarların analitik performanslarının değerlendirilmesinde kullanılan bir kalite indikatörüdür. Çalışmamızda bazı testlerin altı sigma değerlerini hesaplayarak acil ile rutin biyokimya laboratuvarlarının analitik evredeki performansının değerlendirilmesi ve kıyaslanması amaçlandı.
Yöntem: 1 Ocak 2022 ile 1 Ocak 2023 tarihleri arasında rutin ve acil biyokimya laboratuvarımızda çalışılan biyokimya (AST, ALT, glikoz, kreatinin, kalsiyum, potasyum), hemogram (HGB, RBC, WBC, PLT), koagülasyon (PT, APTT) ve hormon (ferritin) testlerinin iç kalite kontrollerinden elde edilen varyasyon katsayısı (CV) ve dış kalite kontrollerden elde edilen % Bias ile 2 farklı izin verilen toplam hata değerleri (% TEa) [Clinical Laboratory Improvement Amendments (CLIA), Desirable Quality Specifications based on Biological Variation (BV)] kullanılarak altı sigma değerleri hesaplandı.
Bulgular: CLIA kriterlerine göre rutinde çalışılan parametreleri değerlendirdiğimizde APTT 1.seviyesinin sigma değeri 3’ten küçük; PLT 1.seviyesi, APTT 2.seviyesi, PT, kreatinin ve RBC’nin sigma değeri 3 ile 6 arasında; acilde çalışılan parametreleri değerlendirdiğimizde PT 1.seviyesi ve APTT 1.seviyesinin sigma değeri 3’ten küçük; PLT 1.seviyesi, PT 2.seviyesi, ferritin 1.seviyesi, APTT 2.seviyesi, glikoz, kreatinin ve RBC’nin sigma değeri 3 ile 6 arasında; diğer tüm testlerin sigma değeri 6’dan büyük olarak saptandı. BV kriterlerine göre rutinde çalışılan parametreleri değerlendirdiğimizde RBC 1.seviyesi, PLT 1.seviyesi, kreatinin, potasyum, kalsiyum, PT ve APTT’nin sigma değeri 3’ten küçük; RBC 2. ve 3.seviyesi, PLT 2. ve 3.seviyesi, glikoz ve HGB’nin sigma değeri 3 ile 6 arasında; acilde çalışılan parametreleri değerlendirdiğimizde glikoz 1.seviyesi, RBC 1. ve 2.seviyesi, PLT 1.seviyesi, kreatinin, potasyum, kalsiyum, PT ve APTT’nin sigma değeri 3’ten küçük; glikoz 2.seviyesi, HGB 1. ve 2.seviyesi, PLT 2. ve 3.seviyesi, RBC 3.seviyesi, AST ve ferritinin sigma değeri 3 ile 6 arasında; diğer tüm testlerin sigma değeri 6’dan büyük olarak saptandı.
Sonuç: Altı sigma ilkelerinin uygulanması, iç kalite kontrol sürecinin iyileştirilmesine önemli ölçüde yardımcı olur ve ihtiyaç duyulan kalite kontrol miktarının belirlenmesine temel sağlar.