Akademik Veri Yönetim Sistemi
XIV. Ulusal Tıp Eğitimi Kongresi, Bursa, Türkiye, 31 Ekim - 03 Kasım 2024
Giriş: Klinik kayıtlar
(KK), hastaların semptomları, özgeçmişi, laboratuvar ve görüntüleme sonuçları
ile tedavilerine ait notları içeren yazılı veya elektronik kayıtlar olarak
tanımlanabilir. Bu kayıtlar, hekimlerin ve diğer sağlık profesyonellerinin
etkili iletişim ve koordinasyonu için kritik bir rol oynamakta, aynı zamanda
hukuki delil niteliği taşımaktadır. Tıp eğitiminde, öğrencilere KK tutma
becerilerinin öğretilmesi mezuniyet sonrasında hekimleri meslek yaşamlarına
hazırlar. Bu eğitim, öğrencilere klinik görüşmeleri doğru ve etkili bir şekilde
belgelendirme becerisi kazandırarak tıp pratiğinde kaliteli hizmet sunmalarına
olanak tanır.
Amaç: Bu çalışmada tıp
fakültelerinde verilen KK tutma derslerinin taranması ve derslerin konulara
göre dağılımlarının belirlenmesi hedeflenmiştir. İkincil olarak da kayıt tutma
becerilerinin geliştirilmesinde erken klinik deneyimin önemi göz önünde
bulundurulduğunda klinik öncesi dönemdeki pratik ve teorik derslerinin
ağırlığının belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Ülkemizde
2023-2024 yılında öğrencisi olan tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim
porgramlarına tıp fakülteleri internet siteleri üzerinden ulaşıldı. YÖK web
sitesine göre bu eğitim-öğretim yılında 98 devlet, 50 vakıf üniversitesi olmak
üzere toplamda 148 (36 ingilizce, 112 Türkçe) fakülte eğitim vermekteydi. 26 üniversitede
hem İngilizce hem Türkçe fakülte yer almaktaydı, bu fakültelerin eğitim
programlarının aynı olduğu varsayılarak geriye kalan 122 fakültenin hepsine
ulaşılması hedeflendi. Ulaşılan programlar içerisinde KK (tıbbi kayıtlar,
elektronik kayıt sistemleri, anamnez alma, epkiriz yazma, konsultasyon yazma,
adli rapor yazma vb.) ile ilgili tüm derslerin saati, hangi sınıfta verildiği
ve klinik dönem öncesi için teorik veya pratik olduğu kaydedildi. Klinik
dönemdeki ders programlarında pratik ders saatleri ders programlarında ayrıntlı
değerlendirilemediği ve kaydedilirken standardize edilemediği için kaydedilmemiştir.
Bulgular: 72 Devlet, 14
Vakıf üniversitesi olmak üzere toplamda 86 (%70,49) fakülteye ulaşıldı.
Fakültelerin 31’inin 2024-25, 55’inin 2023-24 senesi eğitim programına
ulaşıldı. Ulaşılan eğitim programlarından 72’si mezun vermişti, 61 fakültenin
tüm ders programına, 1 fakültenin birinci sınıf, 3 fakültenin ikinci
sınıf, 7’şer fakültenin üçüncü, dördüncü
ve beşinci sınıfa kadar olan programlarına ulaşıldı. Toplamda kayıt tutma ile
ilişkili derslerin (1351 ders saati) klinik öncesi dönemde %31,75’i (429) teorik, %9,55’i (129) pratik;
klinik dönemde %58,7’si (793) teorik olarak anlatılmaktaydı. Teorik dersler
konularına göre sınıflandırıldığında derslerin %70,84’ü (957) anamnez alma,
%8,88’i (120) adli belge hazırlama, %7,55’i (102) reçete yazma, %0,37’si (5)
genel tıbbi kayıt bilgisi, %0,3’ü (4) epikiriz yazma ile ilgiliydi. Pratik derslerin ise %7,4’ü
(100) anamnez alma, %0,44’ü (6) onam alma, %0,3’ü (4) adli belge hazırlama ile
ilgiliydi.
Tartışma
ve Sonuç: Bu çalışma, Türkiye’deki tıp fakültelerinin büyük bir kısmına
ulaşarak KK tutma derslerini analiz etmiştir. KK tutma ile ilgili derslerin
büyük ölçüde klinik dönemde verildiği görülmüştür. Ancak, fakülteler arasında
önemli farklılıklar bulunmuş, özellikle pratik derslerin oranının düşük olduğu
dikkat çekmiştir. KK tutma becerileri, mezuniyet sonrası tıp pratiğinde
hataların önlenmesi, hasta güvenliği ve doğru iletişim açısından kritik öneme
sahiptir. Ancak bu çalışmada, bu derslerin klinik öncesi dönemde daha az yer
aldığı ve teorik ağırlıklı olduğu belirlenmiştir. Pratik derslerin sınırlı
olması, öğrencilerin bu beceriyi geliştirme fırsatını kısıtlayabilir. Klinik
dönemde ise pratik ders saatlerinin programlarda detaylı ve standardize edilmemesi,
etkinliğin ölçülmesinde zorluk yaratmıştır. Sonuç olarak, tıp fakültelerinde KK
tutma derslerinin sayısının ve niteliğinin artırılması gerekmektedir. Klinik
öncesi dönemde pratik uygulamaların artırılması, öğrencilere bu becerileri
erken kazandırarak mezuniyet sonrasında daha yetkin hekim olmalarına katkı
sağlayabilir.
Anahtar Sözcükler: klinik kayıt eğitimi, anamnez
alma, tıbbi kayıt, klinik beceri, tıp eğitimi