Akademik Veri Yönetim Sistemi
13th International Conference on Agriculture, Animal Science and Rural Development, Uşak, Türkiye, 28 - 29 Kasım 2023, ss.651-674, (Tam Metin Bildiri)
Farklı sosyoekonomik gelişme dinamiklerine sahip ülkelerde bu dinamikleri göz önünde bulundurmaksızın uygulanan kalkınma politikaları, bir yandan ülkelerin gelişmişlik düzeyleri arasındaki farkın açılmasına diğer taraftan da kalkınmanın daha çok ekonomik boyutunu referans alarak sosyal boyutunun geri planda kalmasına neden olmuştur. 1970’li yıllarda yaşanan krizin etkileriyle, geleneksel kalkınma politikalarının başarıları sorgulanmaya ve bu kalkınma politikaları bölgesel ve yerel potansiyele odaklanan bir yaklaşıma evrilmeye başlamıştır. Türkiye'de bölgesel/yerel kalkınma politikaları, 2000'li yıllardaki tarımsal reform ve yeniden yapılanmaya yönelik adımlarla ivme kazanabilmiştir. Tarımsal reform ve yeniden yapılanma için atılan adımlarda, Uluslararası Para Fonu, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü ile yapılan anlaşmaların yanı sıra Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğine aday ülke olduğunun resmi olarak açıklanmasının önemli etkileri bulunmaktadır. 2001 yılında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan ve aralarında Batman’ın da bulunduğu 11 ilde, üretimi kotaya tabi olan tütün üretiminden vazgeçen üreticilerin Alternatif Ürün Programı çerçevesinde desteklenmesine karar verilmiştir. Batman Tarım İl Müdürlüğü'nün çileği tütüne alternatif bir ürün olarak belirlemesiyle Sason ilçesinde çilek üreticiliği 2000’li yıllarda hayata geçmiştir. 2006-2007 yılında İl Özel İdare Müdürlüğü koordinatörlüğü ve bütçesiyle 15 dekarlık alanda başlayan çilek üretimi, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamındaki Diyarbakır Batman Siirt Kalkınma Projesi ile desteklenerek 2011-2015 yılları arasında yaygınlaşmıştır. Bu çalışmada, Sason’da çilek üretimi faaliyetlerinin yerel kalkınmaya etkilerinin 11 çilek üreticisi ve 1 eski sivil toplum kuruluşu yöneticisiyle yapılan görüşmelerden elde edilen bilgilerin nitel araştırma yöntemi ile analiz edilerek ortaya konulması amaçlanmıştır. Elde edilen bulgular, çilek üretim faaliyetlerinin ilçenin sosyoekonomik gelişmişlik düzeyini ve refahını arttırıcı etkilerinin olduğunu işaret etmekle birlikte, üretim ve pazarlama sürecinde karşılaşılan sorunların sürdürülebilir kalkınmayı ve verimliliği olumsuz etkilediğini göstermiştir.
Development policies implemented in countries with different socioeconomic development dynamics without taking these dynamics into account have, on the one hand, widened the gap between the development levels of the countries, and on the other hand, caused the social dimension to remain in the background, taking the economic dimension of development as a reference. With the effects of the crisis in the 1970s, the success of traditional development policies began to be questioned and these development policies began to evolve into an approach focusing on regional and local potential. Regional/local development policies in Turkey were able to gain momentum with the steps towards agricultural reform and restructuring in the 2000s. In the steps taken for agricultural reform and restructuring, the agreements made with the International Monetary Fund, the World Bank and the World Trade Organization, as well as the official declaration of Turkey as a candidate country for European Union membership at the Helsinki Summit, have important effects. In 2001, it was decided to support producers who gave up tobacco production, whose production was subject to quota, in 11 provinces of the Eastern and Southeastern Anatolia Region, including Batman, within the framework of the Alternative Product Program. Strawberry production began in the Sason district in the 2000s, when the Batman Provincial Directorate of Agriculture identified strawberries as an alternative product to tobacco. Strawberry production, which started in 2006-2007 in an area of 15 decares with the coordination and budget of the Special Provincial Administration Directorate, was supported by the Diyarbakır Batman Siirt Development Project within the scope of the Southeastern Anatolia Project (GAP) and became widespread between 2011-2015. In this study, it was aimed to reveal the effects of strawberry production activities on local development in Sason by analyzing the information obtained from interviews with 11 strawberry producers and 1 former non-governmental organization manager by using qualitative research method. The findings indicate that strawberry production activities have increasing effects on the socioeconomic development level and welfare of the district, but also show that the problems encountered in the production and marketing process negatively affect sustainable development and productivity.