Akademik Veri Yönetim Sistemi
21st International Sport Sciences Congress, Antalya, Türkiye, 11 - 14 Kasım 2023, ss.77
Giriş ve Amaç: Farklı branşlardaki sporcuların branşa özgü hareket stratejilerine bağlı olarak baskın ve baskın
olmayan uzuvları arasındaki yaralanma sıklığında farklılıkların olduğu ve bu farklılıkların spor branşına özgü yaralanmaları
da beraberinde getirdiği düşünülmektedir. Mevcut çalışmada farklı branşlardaki sporcuların statik duruş ve yürüyüş
sırasındaki plantar basınç analizlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Metot: Çalışmamıza Amerikan fulbolcu (n=9),
badminton oyuncusu (n=15), halk oyuncu (n=15) ve sedanter birey olmak üzere (n=25) toplam 89 katılımcı gönüllü olarak
dahil edilmiştir. Katılımcıların EMED-XL (Novel gmbh, Almanya) marka plantar basınç ölçüm cihazı ile statik duruş ve
dinamik yürüyüş sırasında plantar basınç ölçümleri yapılmıştır. Ayağın total, ön, orta ve topuk olmak üzere dört bölüme ait
Temas Zamanı [TZ(ms)], Temas Alanı [TA(cm²)], Zirve Basınç [ZB (N/cm²)], Ortalama Basınç [OB(N/cm²)], Maksimum
Kuvvet [MK(N)], Basınç-Zaman İntegrali [BZİ(N/cm²) *s], Kuvvet-Zaman İntegrali [KZİ(N*s)], Maksimal kuvvetin vücut
ağırlığına normalize edilen [(MFNBW)] değerleri kaydedilmiştir. Ayak dinamik değerlendirmelerde normal dağılım gösteren
değişkenler bakımından gruplar, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile normal dağılım göstermeyen değişkenler
bakımından ise Kruskal Wallis testi ile karşılaştırılmıştır. p<0.05 değerleri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Sağ-
sol ayak statik basınç değerlendirmelerinde bağımsız örneklem T-testi kullanılmıştır. Bulgular: Dinamik yürüyüşe ait
araştırma bulguları grupların sağ-sol total ayak, ön ayak, orta ayak ve topuk bölgelerinde KZİ, MK, TA ve TZ değerlerinde
istatistiki anlamda farkın olduğunu, en yüksek değerin Amerikan futbolu ve onu sırasıyla futbol, badminton ve halk oyunları
grubunun takip ettiğini ortaya koymaktadır. Araştırma bulguları her branşın kendine özgü dinamiği nedeni ile sporun teknik
hareketlerine ayak postürünün adaptasyonunu ve özelleşmesini yansıtmaktadır. Sonuç: Araştırmanın sonucunda branşa
hatta branş içinde mevkiye özgü statik duruş ve dinamik yürüyüş sırasında plantar basınç dağılımlarının gerçekleştirilmesi,
böylece koruyucu tedavi yaklaşımı ile yaralanma riskinin azaltılması, sporcuya özgü tabanlıklar ve spor ayakkabı
tasarımları kullanılarak spor performansının arttırılması önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Ayak Taban Basıncı, Statik Duruş, Yürüyüş, Spor, Ayak