Geçiş Ekonomisi Sürecinde Türkiye: Piyasa Ekonomisi Sosyal Devlet Tartışması

Creative Commons License

Bahtiyar E., Meçik O.

Türkiye Ekonomisinin Güncel Sorunları 1, H. N. Bayraç,E. Doğan, Editör, Ekin Yayınevi, Bursa, ss.1-17, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Ekin Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Sayfa Sayıları: ss.1-17
  • Editörler: H. N. Bayraç,E. Doğan, Editör
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye ekonomisi, 1980'lerden bu yana devlet tarafından organize edilen bir ekonomiden daha piyasa odaklı bir sisteme geçiş yaparak önemli değişiklikler geçirmiştir. Bu geçiş; verimliliği, rekabet edebilirliği ve büyümeyi artırmayı amaçlayan bir dizi ekonomik serbestleşme politikaları tarafından yönlendirilmiştir. Bununla birlikte, piyasa odaklı reformlar, devletin ekonomi ve toplumdaki rolüne ilişkin bir tartışmayı da yeniden gündeme getirmiştir. Bu tartışmada bir taraf piyasanın serbestçe işlemeye bırakılması gerektiğini savunurken, diğer taraf ise sosyal refahı sağlamak, eşitsizliği azaltmak ve kapsayıcı büyümeyi desteklemek için ekonomiye müdahale eden bir sosyal devleti savunmaktadır. Türkiye'nin ekonomik kalkınma yolu, bir dizi başarı ve zorluklarla şekillenmiştir. Ülke, hızlı ekonomik büyüme, modernleşme ve küresel pazarlara entegrasyon sağlarken, aynı zamanda yüksek enflasyon ve cari açık gibi çeşitli makroekonomik dengesizliklerin yanı sıra sosyal ve politik gerilimlerle karşı karşıya kalmıştır. Dönemlerin hükümetlerince ekonominin istikrara kavuşturulması için maliye ve para politikaları, verimlilik ve rekabet edebilirliğin artırılması için yapısal reformlar, yoksulluğu ve eşitsizliği azaltmak için ise sosyal politikalar gibi çeşitli politikalar uygulanmıştır. Ancak bu politikaların etkinliği ve etkisi halen tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Türkiye ekonomisi hem fırsatları hem de zorlukları beraberinde getiren piyasa odaklı bir sisteme geçmiştir. Devletin ekonomi ve toplumdaki rolü hakkındaki farklı görüşler, Türkiye'de ve diğer geçiş ekonomilerinde bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ekonomisinin planlı ekonomiden piyasa odaklı ekonomiye geçişi incelenmektedir. Bu kapsamda devletin ekonomi ve toplumdaki rolünü çevreleyen tartışmalar ve Türkiye ekonomisine etkileri ele alınmaktadır. Çalışmada ayrıca Türkiye ekonomisinin piyasa ekonomisine geçiş sürecinde makroekonomik dengesizliklere ve sosyal refaha yönelik uyguladığı politikalar açıklanmaktadır.