Türkçe’de Medya Eğlencesi Terminolojisine Kavramsal Bir Katkı: Anlam Ayrımları Üzerine Bir İnceleme

Ergin P.

TURKIYE ILETISIM ARASTIRMALARI DERGISI-TURKISH REVIEW OF COMMUNICATION STUDIES, cilt.47, ss.236-247, 2025 (ESCI, TRDizin)

Özet

“Eğlence” sözcüğünün İngilizce’de entertainment, fun ve amusement sözcükleri ile karşılık bulması

kavram karmaşasına yol açmaktadır. Medya eğlencesi araştırmalarında tespit edilen bu sorun, orijinal

kaynaklarda yer alan ve kendi içlerinde oldukça kapsayıcı bu üç terimin değiştirilebilir oluşuyla daha

da belirginleşmektedir. Ulusal alan yazındaki kavramsal boşluğu ortaya koyma çabasından doğan bu

araştırma notunda, kaynak taramasına gidilerek işaret edilen sözcükler üzerine temsil karşılaştırmaları

yapılmıştır. Bunun yanı sıra Eğlence Terminolojisi Çalıştayı notlarından da yararlanılarak çeviri sırasında

karşılaşılan bilişsel güçlüğe dikkat çekilmiştir. Araştırma sonucunda disiplinlerin kendi eğlence anlayışlarını

geliştirmekte olduğu; iletişim bilimlerinin entertainment, sosyolojinin fun, psikolojinin amusement

odağında çalıştığı tespit edilmiştir. Bu tespitin yanı sıra entertainment “eğlence” eşleşmesinin yaygın olarak

kullanımı ve iletişim bilimlerinde terimleşmiş olması göz önünde bulundurularak fun için “eğlenme”,

amusement için “hoşça vakit geçirme” ya da “eğleniş” gibi alternatif karşılıklar önerilmiştir. Kavramların

doğru ve yerinde kullanımının önemine dikkat çeken çalışma, Türkçe’de daha net ve işlevsel bir terminoloji

geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu kapsamda hem alandaki kavramsal boşluk ortaya konmuş

hem de çözüm önerisi olarak sunulan sözcükler tartışmaya açılarak izleme deneyimi odağında yeni

araştırmalara yol gösterilmiştir.